۱۰ فروردین, ۱۴۰۳
پزشکی

شناسایی ویروس جهش یافته کرونا

شناسایی ویروس های جهش یافته/استفاده اضطراری از واکسن های جدید

سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که تاکنون ۳۵۰ هزار مورد از توالی ژن کرونا ویروس شناسایی شده است که برخی از این جهش ها می تواند خطرناک باشد.

احمد قویدل مسئول روابط عمومی شبکه کمک (کمیته غیر دولتی مهار کرونا) در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: سازمان بهداشت جهانی در اطلاع رسانی خود در تاریخ ۱۲ ژانویه ۲۰۲۱ از کشف حیرت انگیز ۳۵۰۰۰۰ توالی ژنوم ویروس کرونا در جهان خبر داده است. این خبر بسیار با اهمیت است. برخی از این ویروس‌های جهش یافته بسیار خطرناک‌تر از ویروس اولیه کرونا به خصوص از نظر مخاطره سرایت هستند. بیش از ۱۷۵۰ متخصص از ۱۲۴ کشور در یک وبینار یک روزه گرد هم آمدند که شکاف‌های موجود در حوزه دانش بشریت نسبت به ویروس کرونا را مورد بررسی قرار دهند.

وی افزود: مدیر کل سازمان بهداشت جهانی درباره این نشست یادآور شده است که قلب این سازمان با تحقیق درباره این ویروس می‌زند. وی تاکید کرده است این سازمان جهانی در ۶ حوزه اپیدمولوژی، مدل سازی ریاضی، زیست شناسی تکاملی، مدل‌های حیوانی، سنجش‌ها و تشخیص‌ها و مدیریت بالینی و درمان‌ها و واکسن‌ها شکل گرفته است.

قویدل در ادامه گفت: در اطلاع رسانی سازمان بهداشت جهانی بر ضرورت ادغام تحقیقات در حوزه‌های مختلف تاکید شده است. دکتر آنا ماریا رئیس بخش تحقیقات و توسعه این سازمان جهانی گفته است ما باید از بازی کرونا جلو بزنیم. چشم و گوش‌های ما برای پیگیری اثرات انواع مختلف ویروس کرونا در کشورهای مختلف که گزارش‌های دقیق بدهند. هر روز که می‌گذرد اهمیت ثبت جهانی اطلاعات و انتقال الکترونیک آن و داده پردازی در حوزه بیماری کرونا بیشتر می‌شود.

مسئول روابط عمومی شبکه کمک ضمن تأیید نگرانی‌ها کارشناسان ستاد ملی کرونا از پیشنهاد برخی از بازگشایی‌ها و جدی نگرفتن مخاطرات، گفت: نگرانی‌های وزیر بهداشت، به جا و جدی است. کشور ما می‌تواند به سادگی تحت تأثیر ویروس‌های جهش یافته کرونا که دو خصوصیت مهم گونه‌های جدید شدت انتشار ویروس و کشندگی بیشتر است، قرار بگیرد. وضعیت دردناک اروپا و آمریکا تحت تأثیر شیوع نوع جدید ویروس از جمله نوع انگلیسی آن است. کشور ما باید با دقت از وضعیت موجود و دستاوردهایی که منجر به دو رقمی شدن نرخ مرگ و میر شده است مواظبت نماید. مسئولان کشور به خصوص ستاد ملی کرونا باید به این واقعیت توجه داشته باشند اگر میزان مرگ و میر در آمریکا و اروپا بسیار بیشتر از وضعیتی است که در ایران است، صرفاً نتیجه مراقبت‌های بیشتر مردم و سیاستگذاری‌های دولت و اعمال حاکمیت برای اجرای شیوه نامه‌های بهداشتی نیست، سازمان بهداشت جهانی از یک ماه قبل کاهش مرگ و میر در منطقه مدیترانه شرقی را که کشور ما در این منطقه قرار دارد پیش بینی نموده بود و به موازات افزایش قربانیان کرونا را در آمریکا و اروپا به علت شیوع ویروس جهش یافته کرونا را نیز پیش بینی نموده بود. ما هنوز ویروس جهش یافته را تجربه نکرده‌ایم هر نوع عجله‌ای برای بازگشایی‌ها به خصوص مدارس بسیار خطرناک استو موج چهارم بسیار بسیار خطرناک است.

قویدل افزود: مسئولان کشور باید فارغ از جو سازی ها و فضا سازی ها برای دسترسی هر چه سریع‌تر مردم از واکسن‌های مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی چاره اندیشی نماید. سازمان بهداشت جهانی نیز در رابطه با ضرورت تلاش همه کشورها برای تولید واکسن تاکید کرده است. بی تردید این تلاش جهانی یکی از ثمراتش مبارزه با انواع ژنوم های ویروس کرونا نیز خواهد بود. این سازمان در آخرین روز سال ۲۰۲۰ از راه اندازی ساز و کاری برای تأیید اضطراری واکسن‌های تولید شده توسط کشورهای مختلف را اطلاع رسانی نموده است. مجوز اضطراری از نظر زمان لازم برای صدور آن با مجوزهای رایج بین المللی کاملاً متفاوت است. به عبارت دیگر سازمان بهداشت جهانی به نوعی با یک اطمینان نسبی و مقایسه‌ای و بررسی نتایج بالینی این مجوز را صادر می‌کند. حسن این مجوز این است که دولت‌ها صرفاً با ساز و کارها تأیید ملی واکسن را تولید نمی‌کنند و از تجربیات بین المللی از طریق سازمان بهداشت جهانی بهره می‌برند.

وی ادامه داد: سازمان بهداشت جهانی به خوبی درک نموده است که پاندمی با یکی دو سه تولید کننده واکسن قابل کنترل نیست. موجی از نگرانی شدید هم این سازمان را فرا گرفته که آیا واکسن‌های تولیدی به همه توالی ژن‌های کرونا (سو) در جهان می‌تواند پاسخ دفاعی دهد یا خیر.

قویدل در پایان گفت: فرآیند استفاده اضطراری از واکسن‌های جدید برای مهار کرونا به صورت اختصاری EUL نامیده می‌شود. ارزیابی دقیق داده‌های آزمایش بالینی فاز دوم و فاز سوم و همچنین داده‌های اضافی قابل توجه در مورد ایمنی، اثر بخشی، کیفیت و برنامه مدیریت ریسک تولید واکسن جدید مورد توجه این سازمان بین المللی قرار می‌گیرد. این داده‌ها توسط کارشناسان مستقل و تیم‌های سازمان بهداشت جهانی که مدارک موجود در مورد تولید واکسن در اختیار آنها قرار گرفته است مورد بررسی قرار می‌گیرد. سازمان بهداشت جهانی پس از تأیید اضطراری واکسن جدید نظارت بر مصرف را با دعوت از کارشناسان بهداشتی خود آغاز و با گیر نمودن شبکه‌های نظارتی منطقه‌ای خود با جدیت داده‌های مطالعات بالینی را پی گیری و گزارش می‌نماید.

وی افزود: تولید کنندگان ایرانی واکسن کرونا نیز می‌توانند با پیوستن به فرآیند EUL تلاش خود را برای کسب مجوز اضطراری از این سازمان بین المللی که ایران از اعضای با ارزش و صاحب نام آن در منطقه مدیترانه شرقی است، به انجام برساند. بی تردید چنین اقدامی می‌تواند به تردیدهای ذهنی مردم نیز در رابطه با واکسن تولید داخل پایان دهد. ما باید بتوانیم قبل از رسیدن موج چهارم کرونا دسترسی مردم و در گام نخست به یکی از واکسن‌های دارای مجوز بین المللی را فراهم کنیم.

منشاء ویروس جهش یافته کرونا کجاست؟

استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به منشاء ویروس جهش‌یافته کرونا در بریتانیا و با تاکید بر اینکه بعید بنظر می‌رسد که ویروس جهش یافته در تابستان به کشور ما رسیده باشد، عنوان کرد: طغیان اپیدمی نه در مورد ابتلا و نه در مورد مرگ در قبل از  اواسط آبان‌ ماه در ایران دیده نشده است.

به گزارش ایسنا، دکتر حمید سوری استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی طی یادداشتی  درباره منشاء ویروس جهش‌یافته کرونا در بریتانیا، آورده است: «داستان شروع جهش ویروس به اواسط سپتامبر برمی‌گردد که  از راسوهای دانمارکی آغاز و منجر به کشتن تعداد قابل توجهی راسو در آن کشور و دفن آنها شد و اخیرا بخاطر آلودگی خاک و آب و انتقال به انسان‌ها لاشه راسوها را از خاک خارج  کرده و سوزاندند.

البته این در حالیست که مرگ ناشی از کرونا  در دانمارک از آن تاریخ و حتی هفته‌ها  قبل از آن  تا به امروز هرگز به روزانه ۲۰ مرگ هم نرسیده، لذا شاهد طغیان اپیدمی در آن کشور نبوده‌ایم. درهمین راستا موارد تایید شده کرونا در دانمارک هم از حدود دو ماه بعد آن تاریخ کمی افزایش نشان می‌دهد.»

وی با اشاره به جهش اخیر ویروس در بریتانیا، آورده است:« در انگلستان شروع  روند افزایش موارد تایید شده به اوایل سپتامبر  و نه اواسط یا اواخر سپتامبر برمی‌گردد، یعنی حتی اگر ویروس جهش یافته بلافاصله از دانمارک به انگلیس رسیده باشد  باید روند افزایشی موارد را نه اینکه دو هفته قبل از دانمارک بلکه دو هفته بعد از میانه سپتامبر یعنی اواخر این ماه یا اوایل اکتبر شاهد بودیم، این در حالیست که روند افزایش مرگ کرونا هم در انگلستان مرتبا نوسان داشته ولی افزایش معنی دار آن مربوط به اواخر اکتبر است.»

در ادامه یادداشت آمده است: « موارد مثبت کرونا با ویروس جهش یافته از جنوب شرقی انگلستان شروع شده است، این در حالیست که اغلب سفرهای دریایی از دانمارک به شمال شرقی انگلیس بوده و سفرهای هوایی هم به مقصد خود لندن یا منچستر است نه جنوب شرقی انگلستان!

لذا اگر خاستگاه ویروس جهش یافته جدید را از دانمارک کنار بگذاریم، باز طی دو تا چهار هفته بعد از شروع گسترش ویروس جدید باید ابتدا طغیان اپیدمی را در جنوب شرقی انگلستان می‌دیدیم که اینچنین نبوده است.»

سوری با اشاره به منحنی اپیدمی در ایتالیا و فرانسه که شروع طغیان حدود دو ماه بعد از اواسط سپتامبر بوده، آورده است:« در نتیجه ویروس جهش یافته نمی‌توانسته با سرعت بسیار بالا انگلستان و اروپا را در نوردیده باشد و این اتفاق کند بوده است.»

وی در مورد کشور خودمان ایران نیز مطرح کرده است: « اولا ما در تابستان بخصوص ماه‌های آگوست و سپتامبر نوسانات جزئی در منحنی ابتلا و مرگ در کشورمان داشته‌ایم و  شروع پیک جدید اپیدمی در ایران حدودا به اواخر اکتبر  برمی گردد نه تابستان!

همچنین  اوج قله موارد ابتلای اپیدمی در ایران اواسط  یا  اواخر نوامبر بوده که نه به صورت یک طغیان بلکه روند افزایشی زمانبر صورت گرفته است. در مورد مرگ گرچه جهش ویروس روی شدت بیماری‌زایی تاثیر نداشته ولی به واسطه فراوانی سرعت انتشار ممکن است شاهد افزایش مرگ هم باشیم، بنابراین باید گفت همین وضعیت ابتلا دیده می‌شود یعنی اوج موارد مرگ در پیک جدید یا سوم اپیدمی در کشورمان اواسط یا اواخر نوامبر است.»

وی در این یادداشت با تاکید بر اینکه بعید یا غیر ممکن بنظر می رسد که ویروس جهش یافته در تابستان به کشور ما رسیده باشد، آورده است: «چراکه طغیان اپیدمی نه در مورد ابتلا و نه در مورد مرگ در قبل از  اواسط آبان‌ ماه در ایران دیده نمی‌شود.

اگر فرض کنیم ویروس جهش یافته انگلیسی قطعا وارد ایران شده باشد این اتفاق نه در تابستان بلکه در پاییز بوده است ضمن آنکه هیچ شواهدی هنوز مبنی بر این که ما ویروس جهش یافته را در مبتلایان کشورمان دیده باشیم، وجود ندارد.»

این عضو کمیته اپیدمیولوژی ستاد کرونای تهران در پایان آورده است: «به هر حال خوشبختانه با ادامه طرح محله محور مقابله با کرونا “شهید سلیمانی” ما از ابتدای آذر توانسته‌ایم مرگ‌های ناشی از کرونا را به کمتر از نصف تقلیل دهیم و اکنون نیز تنها گزینه روی میز مسئولان و متولیان همین طرح است و بحث‌های انحرافی و پر رنگ کردن برخی خبرها مثل در دسترس قرار گرفتن واکسن تا چند هفته دیگر و مانند اینها فقط ممکن است حواس‌ها را از راهی که با موفقیت در حال ادامه‌اش هستیم منحرف کند.»

Related Posts

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *