بهترین فیلم های ایرانی سال ۱۳۹۸
در این مقاله، نگاهی به بهترین فیلم‌های ایرانی اکران‌شده در سال ۹۸ خواهیم داشت؛ از «ماجرای نیمروز: رد خون» تا «سرخپوست» و «متری شیش و نیم».
سینمای ایران از فروردین سال ۹۸ هم مثل سال‌های قبل با اکران فیلم‌های زیادی روبه‌رو بود که در بین آنها فیلم‌های خوب و نه‌چندان با‌کیفیت دیده می‌شوند. در این بین چند فیلم ایرانی عملکرد بسیار خوبی داشتند؛ فیلم‌هایی که در بخش‌هایی مانند فیلمنامه، کارگاردانی و بازی بازیگران قابل ستایش بودند. امسال، در گروه هنرو تجربه هم فیلم‌های خوبی اکران شدند که بعضی از آنها کیفیت خوبی داشتند. همچنین سال ۹۸ درحالی آغاز شد که فیلم سینمایی «آشغال‌های دوست داشتنی» بعد از سال‌ها توقیف، درحال اکران بود. همین موضوع، دلگرمی‌ای بود برای کارگردان‌هایی که فیلمی در توقیف داشتند.
در این مطلب و پس از آنکه پیش‌تر در مطالب جداگانه‌ای به معرفی بهترین فیلم‌های سال ۲۰۱۹ در ژانر‌هایی چون فیلم اکشن، فیلم ترسناک، فیلم کمدی و فیلم عاشقانه پرداختیم، بهترین فیلم های ایرانی ۹۸ را تا به امروز نام می‌بریم. این مطلب، اولین بار آبان سال ۹۸ منتشر شده بود و حال با تمام شدن سال ۹۸، با اضافه شدن چند فیلم جدید به‌روزرسانی شده است:
۱- متری شیش و نیم
- کارگردان: سعید روستایی
- فیلمنامه‌نویس: سعید روستایی
- تهیه‌کننده: سید جمال ساداتیان
- بازیگران: پیمان معادی، نوید محمدزاده، فرهاد اصلانی، پریناز ایزدیار و …
۲- خانه پدری
- کارگردان: کیانوش عیاری
- فیلمنامه‌نویس: کیانوش عیاری
- تهیه‌کننده: سید کیانوش عیاری
- بازیگران: مهران رجبی، مهدی هاشمی، شهاب حسینی، نازنین فراهانی و …
کیانوش عیاری، کارگردان باسابقه‌ای است که ساخته‌هایش همواره مخاطبان خود را یافته است. اما اکثریت مردم او را با سریال «روزگار قریب» به یاد می‌آورند. سریالی که از بهترین سریال‌های زندگی نامه‌ای بوده و همچنان هم هست. اما این بار کیانوش عیاری با ساخته جدیدش به سراغ موضوعی رفته است که یادآوری آن برای خیلی ها خوشایند نبوده و همین موضوع باعث شد تا فیلم جدید عیاری یعنی «خانه پدری» به بهانه خشونت بیش از حد فیلم نزدیک به ۱۰ سال توقیف باشد و زمانی هم که بعد از ۱۰ سال اکران شد دوباره تلاشهایی برای توقیف آن صورت گرفت. اما اینبار فیلم عیاری موفق شد اجازه اکران بگیرد. موضوع فیلم در مورد خشونت علیه زنان در گذشته است که کم و بیش همه ما چیزهایی در مورد آن از بزرگ‌ترهای خود شنیده‌ایم. تا به امروز اما هیچ کس جرات بیان صریح آن را نداشت. کیانوش عیاری این جرات را به خرج داد و به گونه‌ای تاثیر گذار آن را به تصویر کشید. «خانه پدری» در مورد خشونت است و طبیعی است که صحنه خشن داشته باشد. اما همین موضوع بهانه خوبی بدست بعضی افراد داد و آنها هم این فیلم را به ناحق نزدیک به یک دهه توقیف کردند. مهران رجبی یکی از بازیگران مورد علاقه عیاری است که در این فیلم هم هنرنمایی کرده است. رجبی یکی از بازی‌های درخشان خود را در طول فعالیت هنریش در این فیلم انجام داده است. فیلم «خانه پدری» از حقیقتی سخن می‌گوید که تلخ است و مطابق میل خیلی‌ها نیست. اگر دوست دارید فیلمی تاریخی ببینید که حقیقتی تکان دهنده را نشان میدهد این فیلم را ببینید.
۳- سرخپوست
- کارگردان: نیماجاویدی
- فیلمنامه‌نویس: نیماجاویدی
- تهیه‌کننده: مجیدمطلبی
- بازیگران: نوید محمدزاده، پریناز ایزدیار، ستاره پسیانی و …
نیما جاویدی بعد از ساخت فیلم «ملبورن» سراغ ساخت فیلمی با حال و هوای متفاوتی رفت. فیلم «ملبورن» در یک لوکیشن ثابت ساخته شد. قصه فیلم، قصه‌ای تازه بود اما قوی نبودن فیلمنامه باعث شده بود تا فیلم، درقسمت‌هایی حوصله مخاطب را سرببرد. فیلم «سرخپوست» یک پیشرفت چندپله‌ای برای نیماجاویدی به حساب می‌آید. اولین چیزی که این فیلم را تبدیل به یک فیلم خوب می‌کند فضاسازی بی‌نقص فیلم است. فضاسازی فیلم، واقعا حال و هوای یک زندان را به مخاطب منتقل می‌کند. در فیلم «سرخپوست» همه چیز از فیلم‌برداری و موسیقی گرفته تا بازی‌ها دست به دست هم دادند تا یک فیلم خوب به‌وجود بیاید. تنها نقطه ضعف فیلم، فیلمنامه آن است. فیلمنامه در ابتدا خوب پیش می‌رود اما در به‌وجود آوردن رابطه عشقی میان سرگرد جاهد و مددکار زن زیاد موفق نیست. در پایان فیلم هم بر عشق میان این دو تاکید می‌شود درحالی‌که رابطه عشقی آنها خوب از آب درنیامده و همین موضوع، پایان فیلم را نه چندان دلچسب کرده است. فیلم «سرخپوست» ضعف‌هایی دارد اما باز هم یکی از فیلم‌های مهم امسال به حساب می‌آید.
۴- آشغال‌های دوست‌داشتنی
- کارگردان: محسن امیر یوسفی
- فیلمنامه‌نویس: محسن امیر یوسفی
- تهیه‌کننده: محسن امیر یوسفی
- بازیگران: شیرین یزدان بخش، حبیب رضایی، هدیه تهرانی، صابر ابر، شهاب حسینی و …
هرچند اکران فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» در اواخر سال ۹۷ شروع شد اما اکرانش تا اواخر ۹۸ ادامه داشت. این فیلم، با اینکه چندسالی توقیف بود اما همچنان فیلمی تازه به حساب می‌آید و موضوع آن نه‌تنها کهنه نشده است بلکه بسیار متناسب با شرایط امروز است. فیلم، در مورد زنی است که گفت و گوی خیالی چهار، شخصیت دیگر را می‌شنود. محسن امیریوسفی در فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» با فرمی جذاب به بیان دیدگاه‌ها و عقاید مختلف موجود در جامعه می‌پردازد. نکته جالب توجه فیلم، این است که کارگردان نمی‌خواهد نتیجه‌گیری کند و بگوید این دیدگاه بد است یا این دیدگاه خوب است. امیریوسفی در این فیلم، فقط دیدگاه‌های گوناگون را بیان می‌کند و از مخاطب دعوت می‌کند تا فکر کند. بازی‌های این فیلم همگی خوبند ولی بازی شیرین یزدان‌بخش بیشتر از سایر به چشم می‌آید. شیرین یزدان‌بخش به‌عنوان نقش اول فیلم، کسی است که مخاطب با او همراه می‌شود و دیدگاه‌های مختلف را می‌شنود. فیلم «آشغال‌های دوست داشتنی» اواخر سال ۹۷ اکران شد ولی یکی از مهم‌ترین فیلم‌هایی بود که امسال روی پرده سینماها بود.
۵- جهان بامن برقص
- کارگردان: سروش صحت
- فیلمنامه‌نویس: سروش صحت، ایمان صفایی
- تهیه کننده: محمذرضا تخت کشیان
- بازیگران: علی مصفا، هانیه توسلی، جواد عزتی و …
سروش صحت که در زمینه کارگردانی سریال‌های تلویزیونی سابقه نسبتا طولانی و خوبی دارد حالا به سراغ ساخت فیلم سینمایی رفته است. سروش صحت در تلویزیون سابقه ساخت سریال‌های طنز از جمله «ساختمان پزشکان» و «لیسانسه‌ها» را دارد. فیلم «جهان بامن برقص» هم به عنوان اولین تجربه سینمایی او فضایی طنزگونه دارد. این در حالی است که داستان فیلم، در مورد مواجه شدن با مرگ است. اما این موضوع باعث نمی‌شود تا مخاطب با کامی تلخ سینما را ترک کند. بلکه این فیلم حال تماشاگر را خوب می‌کند و باعث می‌شود او بیشتر سعی کند تا از این فرصت کمی که برای زندگی دارد لذت ببرد. البته در این میان نباید از بازی خوب بازیگران فیلم، مانند «علی مصفا» و «جواد عزتی» غافل شد. همین که سروش صحت تلاش کرده تا موضوع تلخی مانند مرگ را با فضای طنز ترکیب کند و در فضای سیاه اینروزها مخاطب را به زندگی دلخوش کند قابل ستایش است.
۶- مسخره باز
- کارگردان: همایون غنی زاده
- فیلمنامه‌نویس: همایون غنی زاده
- تهیه‌کننده: علی مصفا
- بازیگران: علی نصیریان، صابر ابر، بابک حمیدیان و …
فیلم «مسخره باز» اولین فیلم سینمایی همایون غنی‌زاده در مقام کارگردان است. غنی‌زاده قبل از این فیلم، بیشتر در زمینه تئاتر فعالیت داشته است. فیلم «مسخره باز» اول از همه برای مخاطبانی جذاب است که با فیلم‌های تاریخ سینما آشنایی دارند. فیلم‌هایی مانند «کازابلانکا» و «درخشش». غنی‌زاده به خوبی در فیلم خود توانسته از این فیلم‌ها یاد کند. اما فیلم «مسخره باز» نقاط مثبت دیگری هم دارد. یکی از این نقاط مثبت، بازی سه بازیگر اصلی فیلم است. صابر ابر یکی از متفاوت‌ترین نقش‌های خود را در این فیلم بازی کرده است. علی نصیریان مانند همیشه درخشان است و بابک حمیدیان بازی خیره‌کننده ای دارد. همچنین باید بیان کرد که فیلم «مسخره باز» پر از نمادها و نشانه‌هایی است که مخاطب اگر خوب به آنها فکر کند چیزهای جالبی می‌فهمد.
۷- جاندار
- کارگردان: حسین امیری دوماری و پدرام پور امیری
- فیلمنامه‌نویس: حسین امیری دوماری، پدرام پور امیری و محمد داوودی
- تهیه‌کننده: کامران مجیدی
- بازیگران: فاطمه‌معتمدآریا، حامد بهداد، باران کوثری، جواد عزتی و …
فیلم «جاندار» با مقدمه‌ای کوتاه به سراغ داستان خود می‌رود. شخصیت‌های فیلم همگی برآمده از جامعه عصبی امروز ما هستند. فیلم، رفته رفته اطلاعات را به مخاطب میدهد و از همه این اطلاعات بخوبی استفاده می‌کند. نکته مهم فیلم «جاندار» این است که همه شخصیت‌ها در فیلم فعال هستند. یعنی همگی هدفی دارند و برای رسیدن به هدف خود تلاش می‌کنند. به عبارت دیگر در این فیلم شخصیت زائدی نداریم. در صورتیکه در خیلی از فیلم‌های ایرانی با شخصیت‌های زائد مواجه می‌شویم. «جاندار» یک خانواده را به تصویر می‌کشد که افراد آن نمود بارز افراد جامعه ما هستند زیرا برای حل مشکل خود بجای اینکه با هم گفت‌وگو کنند مدام دعوا می‌کنند. به ریتم فیلم هم باید اشاره کرد که از همان ابتدا تند است و همین موضوع باعث می‌شود مخاطب خسته نشود. بازی‌های فیلم هم نقش بسیار زیادی در باورپذیری فیلم دارند. مثلا فاطمه‌معتمدآریا نقش یک مادر را بخوبی ایفا کرده و اظطراب‌ها و نگرانی‌های یک مادر را بخوبی به مخاطب منتقل می‌کند. فیلم «جاندار» داستان تکان‌دهنده‌ای دارد که به خوبی روایت شده است و به عنوان کار اول سازنده‌هایش فیلم قابل قبولی است.
۸- رضا
- کارگردان: علیرضا معتمدی
- فیلمنامه‌نویس: علیرضا معتمدی
- تهیه‌کننده: کیومرث پوراحمد
- بازیگران: علیرضا معتمدی، ستاره پسیانی، سحر دولتشاهی و…
فیلم «رضا» نماینده شایسته‌ای از فیلم‌های گروه هنرو تجربه است که در این فهرست جای می‌گیرد. علیرضامعتمدی در اولین تجربه کارگردانی خود مردی نویسنده و عاشق را به تصویر کشیده است که تمام سعی خود را برای فراموش کردن عشقش می‌کند اما ناموفق است. نقطه قوت فیلمنامه، این است که میان داستانی که مرد در حال نوشتن آن است با ماجراهایی که در واقعیت بر او می‌گذرد پیوند ایجاد کرده است. معتمدی در فیلم خود با استفاده از لوکیشن‌های جذاب در اصفهان، از لحاظ بصری هم فیلم را لذت‌بخش کرده است. بازی خود علیرضا معتمدی در نقش رضا یکی از نقاط قابل‌توجه فیلم به شمار می‌رود. فیلم «رضا» فیلمی بدون ادعا است که تماشای آن حس خوبی به مخاطب میدهد.
۹- قصر شیرین
- کارگردان: رضا میرکریمی
- فیلمنامه‌نویس: محسن قرایی، محمد داوودی
- تهیه‌کننده: رضا میرکریمی
- بازیگران: حامد بهداد، ژیلا شاهی و …
فیلم «قصر شیرین» جدیدترین ساخته رضا میرکریمی است. میرکریمی در همه فیلم‌های قبلی خود به موضوع خانواده و رفتار بین اعضای خانواده پرداخته است. در این فیلم هم میرکریمی به همین موضوع می‌پردازد. فیلم «قصر شیرین» نشان میدهد که چگونه یک پدر، رفته‌رفته به زندگی خانوادگی خود علاقه‌مند می‌شود. در این فیلم، نقش پررنگی برای کودکان در نظر گرفته شده است. دو کودک این فیلم، نقش محکم کردن بنیان خانواده را برعهده دارند.کارگردانی خوب میرکریمی در این فیلم، قابل‌توجه است و یکی از نشانه‌های آن بازی گرفتن از دو بازیگر کودک فیلم است. بازی حامد بهداد و نقش مقابل او (ژیلا شاهی) هم از نقاط برجسته فیلم است. فیلم «قصر شیرین» هدفش استحکام بنیان خانواده است و همین موضوع به‌تنهایی فیلم را ارزشمند می‌کند.
۱۰- غلامرضا تختی
- کارگردان: بهرام توکلی
- فیلمنامه‌نویس: بهرام توکلی، سعید ملکان
- تهیه‌کننده: سعید ملکان
- بازیگران: محسن تختی، ماهور الوند، حمیدرضا آذرنگ و …
م توکلی بعد از فیلم «تنگه ابوقریب» است. توکلی در فیلم‌هایش نشان داده که کارگردان خوبی است و صحنه‌ها را بسیار دقیق و حرفه‌ای کارگردانی می‌کند. در فیلم «غلامرضا تختی» هم کارگردانی توکلی یکی از نکات برجسته فیلم به شمار می‌رود. اما فیلم، از لحاظ فیلمنامه مشکل دارد. توکلی قصد داشته در فیلم خود تمام جنبه‌های زندگی تختی را در مدت زمانی اندک نشان دهد و در مورد آنها صحبت کند ولی در این زمینه زیاد موفق نبوده است. ایران، شخصیت‌های سرشناس زیادی دارد که می‌توان فیلمی در مورد زندگی آنها ساخت. اما تا به امروز در سینمای ایران، ساخت فیلم زندگینامه‌ای زیاد طرفدار نداشته است. همینکه توکلی این تلاش را انجام داده تا فیلمی در مورد یک شخصیت برجسته ایرانی بسازد خودش ارزشمند است.
۱۱- شکستن همزمان بیست استخوان
- کارگردان: جمشید محمودی
- فیلمنامه‌نویس: جمشید محمودی
- تهیه‌کننده: نوید محمودی
- بازیگران: محسن تنابنده، فرشته حسینی، مجتبی پیرزاده و …
فیلم «شکستن همزمان بیست استخوان» ساخته برادران محمودی است که باز هم مانند فیلم‌های قبلی آنها در مورد خانواده‌ای اهل کشور افغانستان است که در ایران به‌عنوان مهاجر زندگی می‌کنند. این فیلم، بخشی از مشکل‌هایی که برای مهاجران افغانستانی در ایران وجود دارد را به تصویر می‌کشد. همچنین در این فیلم، شخصیت اول داستان، در یک دو راهی قرار می‌گیرد و راهی را انتخاب می‌کند که شاید مخاطب، آن را راه بد تشخیص دهد اما نکته اینجا است که کارگردان این هدف را داشته که بیان کند تا جای کسی نباشی نمی‌توانی تصمیم‌های او را درک کنی. باید به بازی محسن تنابنده در این فیلم اشاره کرد که نقش یک مرد اهل کشور افغانستان را بسیار باورپذیر بازی کرده است. بازی او به‌طور قطع نقطه قوتی برای فیلم محسوب می‌شود. فیلم «شکستن همزمان بیست استخوان» ذهن مخاطب را درگیر می‌کند، او را به فکر وامی‌دارد و همین نکته، فیلم را ارزشمند می‌کند.
۱۲- قسم
- کارگردان: محسن تنابنده
- فیلمنامه‌نویس: محسن تنابنده
- تهیه‌کننده: الهام غفوری، جلیل شعبانی
- بازیگران: مهناز افشار، سعید آقاخانی، حسن پورشیرازی و…
فیلم «قسم» دومین تجربه کارگردانی محسن تنابنده بعد از فیلم «گینس» است. این فیلم، پیشرفت قابل توجهی برای تنابنده محسوب می‌شود. فیلم «قسم» بحث قضاوت را بار دیگر مطرح می‌کند. این فیلم، باعث می‌شود مخاطب در ابتدا مانند افراد درون فیلم، قضاوت اشتباهی بکند و در انتها به او می‌فهماند که قضاوتش اشتباه بوده است. فیلم «قسم» در بیشتر دقایق در یک لوکیشن ثابت (اتوبوس) می‌گذرد اما کارگردان تمام تلاش خود را انجام داده تا ثابت بودن لوکیشن باعث سررفتن حوصله مخاطب نشود و تا حد زیادی در این کار موفق بوده است. باید به بازی‌های فیلم هم اشاره کرد که همگی خوبند اما بهترین بازی فیلم، برای حسن پورشیرازی است که نقش یک راننده اتوبوس را بازی کرده است. فیلم «قسم» ارزشمند است زیرا بحث قضاوت کردن را به‌گونه‌ای متفاوت به تصویر کشیده است.
۱۳- دوئت
- کارگردان: نوید دانش
- فیلمنامه‌نویس: نوید دانش
- تهیه‌کننده: احسان رسول‌اف
- بازیگران: هدیه تهرانی، علی مصفا، نگار جواهریان و…
فیلم «دوئت» به عنوان اولین ساخته نوید دانش فیلم قابل قبولی است. داستان فیلم، داستان ارزشمندی است. گذشته‌ای که دوباره زنده می‌شود و شخضیت‌هایی که درگیر گذشته می‌شوند. کارگردان در فیلم «دوئت» بخوبی توانسته است فضاسازی کند و داستان فیلم و فضای فیلم را در یک راستا قرار داده است. البته شخصیت‌پردازی کاراکترها زیاد خوب نیست و می‌توانست دقیق‌تر باشد. اما باوجود این نکته باز هم با شخصیت‌هایی روبرو هستیم که مخاطب را درگیر می‌کنند. بازی‌های فیلم هم همگی کنترل شده و در راستای هدف داستان هستند. فیلم «دوئت» که اولین اثر نوید دانش است فیلم خوبی محسوب می‌شود و نوید ظهور یک کارگردان خوب را به مخاطب میدهد.
۱۴- ۲۳ نفر
- کارگردان: مهدی جعفری
- فیلمنامه‌نویس: مهدی جغفری
- تهیه‌کننده: مجتبی فرآورده
- بازیگران: مجید پتکی، سعید آلبوعبادی، رضا نوری
فیلم «۲۳ نفر» اثر قابل توجهی است. کارگردان در این فیلم هم مانند خیلی از فیلم‌های دیگر به سراغ ماجراهای دفاع مقدس رفته است. اما چیزی که این فیلم را متفاوت می‌کند از دیگر فیلم‌های این ژانر داستان فیلم است. داستان فیلم در مورد نوجوانان و کودکانی است که در جنگ حضور دارند. در تمام این سال‌ها آثار زیادی در زمینه دفاع مقدس ساخته شده است اما تعداد اندکی از آنها به کودکان و نوجوانانی که در جنگ حضور داشته‌اند پرداختند.. فیلم «۲۳نفر» اما بعد از مدت‌ها به این موضوع پرداخت. فضای فیلم هم اگرچه جنگی است اما با طنز ملایم و شیرینی خاصی که در صحنه‌ها وجود دارد دنیایی را نشان میدهد که مخصوص این افراد کم سن و سال است. بازیگران کودک و نوجوان این فیلم هم همگی توانسته‌اند باورپذیر ایفای نقش کنند. نکته مهم دیگری که در مورد این فیلم وجود دارد این است که داستان آن واقعی است و اقتباسی است از خاطرات ۲۳ نفر از رزمندگان دوران دفاع مقدس. فیلم «۲۳نفر» اثر متفاوتی در ژانر دفاع مقدس است که ارزش دیدن دارد.
۱۵- ماجرای نیمروز: رد خون
- کارگردان: محمدحسین مهدویان
- فیلمنامه‌نویس: حسین تراب نژاد و ابراهیم امینی
- تهیه‌کننده: سید محمود رضوی
- بازیگران: هادی حجازی‌فر، بهنوش طباطبایی، جواد عزتی، محسن کیایی و …
محمدحسین مهدویان در ادامه فیلم «ماجرای نیمروز» که در مورد مجاهدین خلق بود فیلم «ماجرای نیمروز: رد خون» را ساخته است. فیلم مهدویان نسبت به فیلم قبلی او یعنی «لاتاری» بسیار بهتر است و علتش هم این است که مهدویان در ساخت فیلم‌هایی تبحر دارد که براساس مستندات تاریخی باشند. این فیلم از لحاظ کارگردانی مانند تمام کارهای مهدویان حال و هوایی مستندگونه دارد. چون فیلم، حوادث تاریخی‌ای را روایت می‌کند حال و هوای مستندگونه به آن کمک کرده است. فیلم جدید مهدویان از لحاظ بازی‌ها هم مانند قسمت قبلی این فیلم بسیار قوی است. بخصوص بازی جوادعزتی و هادی حجازی‌فر که از جذابیت‌های فیلم بشمار می‌رود. فیلم «ماجرای نیمروز: رد خون» در فیلمنامه ضعف دارد و آن هم به‌خاطر حضور شخصیت‌های پرتعدادی است که فیلم را آشفته کرده‌اند. بااین‌حال، فیلم جدید مهدویان در مجموع فیلمی است که مخاطب از دیدن آن پشیمان نمی‌شود
