سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فراورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو در هفته‌ی جهانی آگاهی درباره‌ی داروهای آنتی‌میکروبیال اظهار کرد که ازنظر مصرف خودسرانه‌ی آنتی‌بیوتیک‌ها، ایران در میان ۶۵ کشور جهان در جایگاه دوم قرار گرفته است.

نوشین محمدحسینی به نقش بسیار مهم آنتی‌بیوتیک‌ها در حیات بشری اشاره کرد و گفت: «متأسفانه مقاومت میکروب‌ها به آنتی‌بیوتیک‌ها باعث این ترس شده است به روزی بازگردیم که هنوز آنتی‌بیوتیک کشف نشده بود.» وی اظهار کرد که هم‌زمان با پیدایش آنتی‌بیوتیک‌ها، مقاومت میکروبی هم آغاز شده و در‌حال‌حاضر آنتی‌بیوتیک‌های جدید بسیار کمی به بازار دارویی عرضه می‌شود. این در حالی است که هر روز گزارش جدیدی از مقاومت میکروبی دریافت می‌شود و با این روند، به‌تدریج کاملا درمقابل میکروب‌ها خلع سلاح می‌شویم.

شیوع کرونا نیز مصرف خودسرانه‌ی آنتی‌بیوتیک‌ها را چندین برابر کرده است. محمدحسینی گفت هرساله با شیوع آنفلوآنزا در آغاز فصول سرد هم مصرف بی‌رویه و نادرست آنتی‌بیوتیک‌ها را شاهد  بودیم و این مشکل اکنون بغرنج‌تر شده است. او افزود باتوجه‌به مقاومت دربرابر داروهای ضدانگل و ضدویروس و ضدقارچ، نگرانی‌ها درباره‌ی مصرف خودسرانه‌ی داروهای آنتی‌میکروبیال بیشتر شده است.

به‌گفته‌ی نوشین محمدحسینی، با اینکه در هیچ کجای دنیا آمار دقیقی از مصرف خودسرانه‌ی آنتی‌بیوتیک‌ها اعلام نمی‌شود، آمار احتمالی براساس میزان فروش آنتی‌بیوتیک‌ها و اختلاف میان تجویز و فروش آن‌ها نشان می‌دهد که در میان ۶۵ کشور جهان که آنتی‌بیوتیک‌ها را خودسرانه مصرف می‌کنند، ایران کشور دوم یا سوم است و پس از ما ترکیه و سودان قرار دارند.

باتوجه‌به لزوم مدیریت تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها، سال‌ها است که گروهی در زمینه‌ی آموزش به پزشکان فعالیت می‌کند و توانسته آمار ۵۱ درصدی تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها را به حدود ۳۹ درصد برساند. بااین‌حال، محمدحسینی اشاره می‌کند که توصیه‌ی سازمان بهداشت جهانی به تجویز حدود ۳۰ درصد آنتی‌بیوتیک‌ در نسخ پزشکی است.

پرمصرف‌ترین آنتی‌بیوتیک در کشور

محمدحسینی آنتی‌بیوتیک‌های پرمصرف در کشور را مترونیدازول، آموکسی‌سیلین، کواموکسی‌کلاو، سفالکسین، سیپرو فلوکساسین، سفکسیم و آزیترومایسین اعلام کرد. ناگفته نماند پنی‌سیلین‌ها هم درصدر آنتی‌بیوتیک‌های تزریقی قرار دارندو پس‌از‌آن، جنتامایسین و سفازولین و سفتریاکسون قرار می‌گیرند.

محمدحسینی بر این موضوع تأکید کرد که مصرف آنتی‌بیوتیک‌های طبیعی در طب سنتی بدون تجویز پزشک تفاوتی با طب نوین ندارد. وی دراین‌باره اظهار کرد:

داروهای طب سنتی به‌اندازه‌ی داروهای طب نوین می‌توانند تداخل و عوارض جانبی داشته باشند و مصرف نادرست داروهای طب سنتی به‌اندازه‌ی مصرف غیرمنطقی داروهای طب نوین می‌تواند به سلامت فرد آسیب بزند.

نوشین محمدحسینی هشدار داد که داروهای طب سنتی را هم متخصصان طب سنتی باید تجویز کنند. او در این زمینه به ضرب‌المثلی اشاره کرد که از بی‌ضرربودن داروهای طب سنتی حتی درصورت بی‌فایده‌بودن آن‌ها حکایت می‌کرد. به‌گفته‌ی او، این موضوع کاملا غلط است و مصرف بی‌رویه‌ی این داروها هم می‌تواند به‌شدت به فرد آسیب بزند.