مرگ زودرس گریبان این افراد را میگیرد!
به گزارش گروه روی خط رسانههای خبرگزاری برنا؛ محققان گزارش دادند که حتی سیگار کشیدن بسیار سبک، به اندازه یک نخ در روز می تواند خطر مرگ زودرس افراد را افزایش دهد. این تیم در موسسه ملی سرطان یافته اند که نگران کننده است چون افراد زیادی می گویند که آن ها فقط روزی یک نخ سیگار می کشند، تا کمتر به سلامتیشان آسیب برسد.
یافته ها نشان می دهد که سیگار کشیدن حتی با تعداد کم در روز، اثرات منفی بر سلامتی دارد و شواهد بیشتری وجود دارد که ضررهای سیگار کشیدن با هر تعداد نخ، هرچند کم هم که باشد، وارد بدن فرد می شود و تعدادش زیاد مهم نیست.”
محققان دریافتند حتی آن هایی که می گفتند کم سیگار می کشند, بطور متوسط کم تر از یک سیگار در روز, خطر مرگ زودرس در سنین بالا در این افراد ۶۴ درصد بیش از افراد غیر سیگاری است.
افرادی که در روز نصف بسته سیگار می کشیدند, خطر مرگ زودرس در این افراد ۸۷ درصد بیش از افراد غیر سیگاری است. این تیم به بررسی ۳۰۰،۰۰۰ نفر که عادت های سیگار کشیدن را برای هر دهه زندگیشان داشتند، به عنوان بخشی از برنامه مشترک AARP بین المللی مؤسسات ملی، پرداخت.
محققان نوشتند:” استعمال دخانیات با شدت پایین به طور سنتی یک عمل کاهش مصرف سیگار در میان افرادی است که سعی در ترک آن دارند. “با این حال مطالعات نشان می دهد که بسیاری از سیگاری ها در طول عمر خود این الگوهای مصرف سیگار را حفظ می کنند ؛ چنین الگوی مصرف دخانیات از نظر تاریخی در میان اقلیت های قومی و نژادی شایع است که با این حال میزان بالایی از مرگ و میر ناشی از استعمال دخانیات دارند. ” آن ها نوشتند:” سیگاری ها کم تر به اندازه کافی عمر نکرده اند تا به مطالعه ما با غیر سیگاری ها وارد شوند, به طوری که خطرات نسبی برای سیگار کشیدن ممکن است ناچیز گرفته شود. ”
ولی چرا سیگاری ها دچار مرگ زودرس می شوند؟
سیگار حاوی نیکوتین است و این ماده باعث باریک شدن رگ های خونی شده و از جریان مناسب خون در مویرگ ها جلوگیری می کند. زمانی که مویرگ هایی که مسئول تغذیه پوست هستند، نتوانند وظیفه خود را درست انجام دهند چین و چروک ها و علایم بیشتر و عمیق تر پیری زودرس در سطح پوست به وجود می آید. لب های سیگاری ها، انگشتانی که سیگار را نگه می دارد، ناخن ها و لثه ها همه از این تنگی عروق و زیان های سیگار دچار آسیب و تاثیر می شوند.
سیگار و قلیان که از اکسیژن رسانی به سلول های بدن جلوگیری می کند که به این دلیل علاوه بر مشکلات پوستی و ظاهری فرد مصرف کننده کاهش روند بهبود و ترمیم زخم ها را شاهد هستیم که خود خطرناک است. در واقع سیگار، جریان خون و اکسیژن دریافتی پوست را کاهش داده و روند بهبود و التیام التهاب ها و زخم های پوستی را دچار مشکل می سازد به همین علت بدن افراد سیگاری برای بهبود جراحات و زخم های ایجاد شده نسبت به سایرین، به طور معمول به زمان بیشتری نیاز دارد.
مرگهای زودرس در ایران با جمعیت ۸۱.۳ میلیون نفری، در حالی هنوز از نگرانیهای جدی نظام سلامت است که در عین حال سن امید به زندگی ایرانیان همچنان رو به افزایش است.
امید به زندگی در ایران برای مصرف دخانیات
نرخ امید به زندگی در ایران از ۷۱.۱ سال در زنان و ۶۵.۲ سا ل در مردان طی سال ۱۹۹۰ به ۷۸.۴ سال در زنان و ۷۳.۸ سال در مردان طی سال ۲۰۱۶ ارتقا یافته است
آماری که ملکزاده، معاون تحقیقات وزیر بهداشت، از مرگ و میر در ایران طی سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۶ ارائه کرده است نشان میدهد که تعداد ۳۶۰ هزار مرگ (۲۱۹ هزار در مردان و ۱۴۱ هزار در زنان) در سال ۲۰۱۶ در ایران رخ داده است که معادل ۴۴۳ مورد مرگ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر بوده است. این در حالی است که در سال ۱۹۹۰، ۳۴۰ هزار مرگ رخ داده که معادل ۶۰۶ در هر ۱۰۰ هزار نفر بوده و روندی کاملاً طبیعی را طی کرده است.
وی همچنین یادآور شد: نگاهی به نرخ استاندارد شده سنی مرگ و میر در ایران نشان میدهد که این نرخ در سالهای ۱۹۹۱ تا ۲۰۱۶ به عللی همچون افزایش بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی و دسترسی بیشتر به خدمات سلامت، کاهش مرگ و میر کودکان و مادران کاهش مرگ و میر بر اثر تصادفات جادهای شیب نزولی داشته و ۲۷ درصد کاهش یافته است.
ملک زاده، گریزی نیز به روند مرگ و میر کودکان زیر یک و زیر ۵ سال میزند: در ایران نرخ مرگ و میر کودکان زیر یک سال به ازای هر هزار تولد زنده، از ۵۳.۴ مرگ در ۱۹۹۰ به ۱۵.۱ مرگ در سال ۲۰۱۶ کاهش پیدا کرده است. در همین مدت زمان، نرخ مرگ و میر زیر ۵ سال به ازای هر هزار تولد زنده از ۶۷.۴ درصد به ۱۷.۸ درصد رسیده است.
معاون تحقیقات وزیر بهداشت در ادامه به روند مرگ و میر زنان و مردان طی سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۶ پرداخت و گفت: شمار مرگ و میر مردان در سال ۱۹۹۰، ۲۰۰ هزار نفر و زنان ۱۴۰ هزار نفر بوده که در سا ل ۲۰۱۶ به ترتیب به ۲۱۹ هزار مرگ در مردان و ۱۴۱ هزار مرگ در زنان رسیده است و مجموع مرگها از ۳۴۰ هزار در ۱۹۹۰ به ۳۶۰ هزار در سال ۲۰۱۶ افزایش یافته است. این افزایش، طی ۲۶ سال کاملاً طبیعی است، اما اگر نرخ مرگ و میر را در مقیاس استاندارد شده سنی در ایران بررسی کنیم، این نرخ، ۲۷ درصد کاهش یافته است.
به گفته وی، در بین علل کلی مرگ و میر در ایران در حالیکه سهم بیماریهای غیرواگیر در سال ۱۹۹۰ نزدیک به ۵۰ درصد، بیماریهای واگیر بیش از ۲۰ درصد و تصادفات جادهای بیش از ۳۰ درصد بوده است، در سال ۲۰۱۶ بیماریهای غیرواگیر سهم ۸۰ درصدی، بیماریهای واگیر سهم بیش از ۱۰ درصدی و تصادفات جادهای سهم کمتر از ۱۰ درصد داشته است.
ملکزاده در ادامه تشریح علل مرگ و میر ایرانیها و پس از اشاره به علل کلی، به ۱۰ علت مهم مرگ و میر در کشور پرداخت: بر اساس مطالعه جهانی بار بیماریها، ۱۰ علت مهم مرگ و میر در ایران طی سال ۲۰۱۶ شامل بیماری ایسکمیک قلبی، سکته مغزی، تصادفات جادهای، پرفشاری خون، آلزایمر، دیابت، بیماری مزمن انسدادی ریوی، بیماری مزمن کلیوی، سایر بیماریهای قلبی عروقی و سرطان معده بودهاند.
محقق برجسته کشور خاطرنشان کرد: از سال ۲۰۰۵ تاکنون بیماری ایسکمیک قلبی در تمامی سالها اولین علت مرگ در ایران بوده است و در سال ۲۰۱۶ این بیماری بیش از ۲۵ درصد کل مرگها را به خود اختصاص داده است.
وی گفت: از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۶، سکته مغزی از رتبه سوم به رتبه دوم علل مرگ و میر ایرانیها رسیده است. در سال ۲۰۱۶، سکته مغزی علت حدود ۲۹ هزار مرگ بوده است.
ملکزاده افزود: تصادفات جادهای عامل بیش از ۲۶ هزار مرگ در ایران بودهاند. تصادفات جادهای، اکنون، سومین عامل مرگ و میر ایرانیهاست.
نویسنده همکار در مطالعه جهانی بار بیماریها همچنین گفت: فشار خون به عنوان چهارمین علت مرگ و میر ایرانیها، مسئول بیش از ۷۹ هزار مرگ در ایران در تمامی سنین و دو جنس (۴۵ هزار مرگ در مردان و ۳۴ هزار مرگ در زنان) بوده است.
به گفته معاون تحقیقات وزیر بهداشت، آلزایمر پنجمین علت مهم مرگ و میر در ایران به شمار میرود.
رییس پژوهشکده بیماریهای گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: دیابت در حالی که نهمین علت مرگ و میر در کشورهایی با درآمد کم و متوسط در سال ۲۰۱۶ بوده است در سال ۲۰۰۶، هفدمین علت مرگ در این کشورها به شمار میرفته است. دیابت علت ۱٫۴۳ میلیون مرگ در سال ۲۰۱۶ بوده که در مقایسه با سال ۲۰۰۶ حدود ۳۱ درصد افزایش پیدا کرده است.
نگاهی به آمار مرگ و میر در ایران نیز نشان می دهد: دیابت جایگاه ششم را در علت مرگ طی سال ۲۰۱۶ داشته است. این بیماری در سال ۲۰۱۶ عامل بیش از ۱۴ هزار مرگ بوده است.
ملکزاده با استناد به یافته های مطالعه جهانی بار بیماریها گفت: بیماریهای مزمن ریوی هفتمین و بیماریهای مزمن کلیوی هشتمین علت مهم مرگ و میر ایرانیها در حال حاضر هستند.
به گفته وی بیماریهای مزمن انسدادی ریوی عامل ۹۶۰۰ مرگ و بیماری مزمن کلیوی نیز عامل ۹۳۰۰ مرگ در سال ۲۰۱۶ بودهاند.
معاون تحقیقات وزیر بهداشت گفت: سایر بیماریهای قلبی نهمین علت مرگ و میر ایرانیها را به خود اختصاص داده است. این بیماریها شامل سایر بیماریهای نارسایی قلبی، نارساییهای مادرزادی، بیماریهای رماتیسمی و … هستند.
معاون تحقیقات وزیر بهداشت همچنین اعلام کرد: در سال ۲۰۱۶، مجموعه سرطانها عامل بیش از ۵۴ هزار مرگ در دو جنس و تمامی سنین بودهاند که سرطان معده دهمین علت مهم مرگ و میر ایرانیها و عامل ۹ هزار مرگ و مرگبارترین سرطان بوده است.
ملکزاده سپس به تشریح مرگهای زودرس در ایران پرداخت و گفت: نگاهی به آمار مرگهای زودرس در ایران در سال ۱۹۹۰ نشان میدهد: از بین ۳۴۰ هزار مرگ، ۲۷۷ هزار مرگ، معادل ۸۱ درصد مرگها، زودرس (زیر ۷۰ سال) بوده است. به عبارتی، ۸۲ درصد مرگهای مردان (معادل ۱۶۴ هزار مرگ) و ۸۰ درصد مرگهای زنان ( معادل ۱۱۳ هزار مرگ) زودرس بوده است.
همچنین در سال ۲۰۱۶، از مجموع ۳۶۰ هزار مرگ، ۱۹۳ هزار مرگ معادل ۵۳ درصد از کل مرگها زودرس (زیر ۷۰ سال) بوده است که از این تعداد مرگ زودرس، ۱۲۴ هزار مرگ مردان (۵۷ درصد از کل مرگهای مردان)، و ۶۹ هزار مرگ زنان (۴۹ درصد از کل مرگهای زنان) زودرس بوده است.
این ارقام اگرچه نشان میدهد که مرگهای زودرس در ایران روند کاهشی داشته است اما چنانچه ملکزاده معاون تحقیقات وزیر بهداشت تاکید میکند تعداد مرگهای زودرس در ایران همچنان بالا و موجب نگرانی است و کاهش مرگهای زودرس در ایران باید یکی از مهمترین برنامههای وزارت بهداشت باشد.
به گفته ملکزاده، ایسکمیک قلبی، تصادفات جاده ای، تولدهای زودرس، نواقص مادرزادی، بیماریهای مغز و اعصاب، فشار خون، دیابت، عفونت دستگاه تنفسی تحتانی، آسیب به خود، سایر بیماریهای قلبی عروقی مهمترین علل مرگهای زودرس در ایران هستند.
۱۰ علت عمده مرگ و میر زودرس در زنان ایرانی
نکته مهم دیگری که وی به آن اشاره میکند این است که رتبهبندی علل عمده مرگهای زودرس در زنان و مردان ایرانی تا حدودی متفاوت است.
اریهای مزمن کلیوی، نواقص مادرزادی و تولدهای زودرس از مهمترین علل مرگهای زودرس در بین زنان ایرانی است.
اما رتبهبندی مهمترین علل مرگهای زودرس مردان ایرانی نشان میدهد ایسکمیک قلبی، تصادفات جادهای، بیماریهای مغز و اعصاب، فشار خون، آلزایمر، بیماریهای مزمن انسدادی ریوی، سرطان معده، بیماریهای مزمن کلیوی و تولدهای زودرس، ۱۰ علت مهم مرگ و میرهای زودرس در بین مردان ایرانی طی سال ۲۰۱۶ بوده است.
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت عوامل خطر مرگهای زودرس در ایران را فشار خون بالا، چربی خون، قند خون، چاقی و اضافه وزن، بی تحرکی، مصرف نمک به مقدار دو برابر متوسط جهانی، مصرف تریاک و دخانیات، مصرف الکل، تغذیه ناسالم و عدم استفاده از سبزیجات و میوههای تازه و سوابق ژنتیکی برشمرد.
وی به یک نکته مهم در این باره اشاره کرد: وقتی گفته میشود ایسکمیک قلبی عامل نیمی از مرگهای زودرس در ایران است و سبب شده سن سکته قلبی در ایران ۱۰ سال پایینتر از میانگین کشورهای اروپایی است بدان معناست که اگر ما بتوانیم مانع سکتههای قلبی در ایران شویم یعنی مشکل نیمی از مرگهای زودرس را حل کردهایم.
ملکزاده تأکید کرد: هر چه سن امید به زندگی افزایش یابد، مرگهای زودرس در کشور نیز کاهش خواهد یافت.