نشانه‌‌های هوش هیجانی پایین چیست؟

در ۷۰ درصد موارد، افراد با آی کیوی معمولی عملکرد بهتری نسبت به افراد نابغه دارند! این یافته‌ی متفاوت، باور رایج «هوش بالا، عامل بی‌چون‌وچرای موفقیت است» را به چالش می‌کشد. هوش هیجانی (EQ) حلقه‌ی گمشده‌ای است که جمله‌ی اول این مقاله را توجیه می‌کند. همراه ما باشید، می‌خواهیم درباره‌ی نشانه‌های هوش هیجانی پایین اطلاعات ارزشمندی در اختیارتان بگذاریم.

سال‌ها مطالعه و تحقیق حاکی از این است که هوش هیجانی عامل اصلی برتری افراد موفق و مشهور نسبت به سایر افراد جامعه است. ارتباط بین هوش هیجانی و موفقیت یک ارتباط قوی و مستقیم است؛ به‌طوری که ادعا می‌شود ۹۰ درصد افراد موفق، هوش هیجانی بالایی دارند.

هوش هیجانی در همه‌ی انسان‌ها وجود دارد، اما آشکار نیست. روش شما در مدیریت رفتارهایتان، نحوه‌ی برخورد شما با شرایط پیچیده‌ی اجتماعی و تصمیم‌های شخصی شما در حصول نتیجه‌ی دلخواه‌تان، از هوش هیجانی شما تأثیر می‌گیرند.

با وجود اهمیت فراوان هوش هیجانی، ذات پنهان آن، تخمین میزان این قابلیت و بهبود آن در افراد را کمی دشوار می‌کند. برخی تست‌های معتبر برای سنجش میزان هوش اجتماعی وجود دارند، اما متأسفانه اکثر تست‌های معتبر هوش هیجانی رایگان نیستند. در این مقاله با مطالعه‌ی نتایج تست هوش هیجانی بیش از یک میلیون‌ نفر، برخی نشانه‌های هوش هیجانی پایین معرفی می‌شوند. اگر رفتارهای زیر را دارید بهتر است که آنها را کنار بگذارید.

۱. اصلا عصبانی نمی‌شوید

داشتن هوش هیجانی به معنی همیشه خوب و مهربان‌بودن نیست، هوش هیجانی یعنی اینکه بتوانید به منظور دستیابی به بهترین نتیجه، مدیریت احساسات خود را در دست بگیرید. گاهی شما باید به طرف مقابل خود نشان دهید که نگران، غمگین و آشفته هستید. اینکه دائم احساس واقعی خود را زیر نقابی از خوشحالی و خونسردی پنهان کنید، به هیچ عنوان صحیح و اثرگذار نیست. یکی از عادات افرادی با هوش هیجانی بالا این است که احساسات منفی و مثبت خود را در شرایط مختلف نشان می‌دهند.

۲. به‌راحتی دچار اضطراب می‌شوید

وقتی احساسات خود را پنهان می‌کنید، این احساسات خود را به صورت تنش، نگرانی و استرس نمایان می‌کنند. سرکوب احساسات موجب خستگی روانی و جسمی شما می‌شود. افزایش مهارت‌های هوش هیجانی به شما در کنترل اضطراب کمک می‌کند و یاری‌تان می‌کند قبل از وخیم‌شدن شرایط، آن را ببینید و با آن مقابله کنید.

افرادی که از مهارت‌های هوش هیجانی خود استفاده نمی‌کنند برای مدیریت احساسات خود به روش‌های دیگر و در برخی موارد رفتارهای پرخطر روی می‌آورند. احتمال استرس، افسردگی، اعتیاد و تمایل به خودکشی در این افراد دوبرابر سایرین است.

۳. نمی‌توانید از خودتان دفاع کنید

افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند، درعین اینکه با سایرین خوب و صمیمانه برخورد می‌کنند، اجازه نمی‌دهند که دیگران از این برخوردها سوءاستفاده کنند و مرزهای مشخصی در ارتباط خود با سایر افراد دارند. این طرز رفتار، تاکتیک بسیار مناسبی است که مانع بسیاری از کشمکش‌ها می‌شود.

۴. دایره‌ی لغات احساسی شما محدود است

همه‌ی انسان‌ها، احساس دارند و در موقعیت‌های مختلف احساسات متفاوتی را تجربه می‌کنند، اما درصد بسیار کمی از انسان‌ها می‌توانند احساسات خود را به‌طور دقیق بیان و توصیف کنند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که تنها ۳۶ درصد افراد می‌توانند احساسات خود را به‌طور کامل و دقیق بیان کنند. عدم توانایی در توصیف احساسات، به‌ویژه احساساتی که کلماتی رایج برای توصیف آنها نداریم، ممکن است موجب سوءتفاهم و در نتیجه انتخاب‌های غیرمنطقی و رفتارهای زیان‌بار شود.

ازآنجایی‌که افراد باهوش هیجانی بالا به خوبی احساسات خود را می‌شناسند، توانایی مدیریت، ابراز و بیان احساساسات خود را دارند. درحالی‌که ممکن است یک فرد با هوش هیجانی معمولی از عبارت «خوب نیستم» برای توصیف احساس خود استفاده کند، افرادی با هوش هیجانی بالا به‌طور دقیق مشخص می‌کنند که منظورشان از حال بد، «ناامیدی»، «استرس» یا «ضعف» است. هرچه کلماتی که برای توصیف حال خود استفاده می‌کنید دقیق‌تر باشند، آگاهی شما از وضعیت روحی و درونی‌تان بیشتر و قدرت مدیریت آن احساس در شما بالاتر است.

۵. خیلی زود شرایط را قضاوت می‌کنید، تصمیم می‌گیرید و با تعصب از فرضیه‌های خود دفاع می‌کنید

یکی از نشانه های هوش هیجانی پایین در افراد این است که آنها خیلی سریع نظر می‌دهند و با تعصب روی نظر خود پافشاری می‌کنند یعنی در مواجهه با نظرات مخالف از هر دستاویزی برای دفاع از نظر خود و سرکوب نظرات مخالف با نظر خود استفاده می‌کنند. این افراد برای دفاع از نظر خود به‌صورت زننده و افراطی بحث‌وجدل می‌کنند.

این رفتار یک رفتار پرخطر برای رهبر گروه محسوب می‌شود؛ چراکه نظرات لحظه‌ای و بدون پشتوانه‌ی آنها، می‌تواند استراتژی طولانی‌مدت یک تیم را رقم بزند. افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند، روی ایده‌های اولیه‌ی خود بیشتر فکر می‌کنند؛ چرا که می‌دانند عکس‌العمل‌های اولیه از احساسات سرچشمه می‌گیرد. این افراد در افکار اولیه‌ی خود را در طول زمان توسعه می‌دهند و عواقب احتمالی آنها را درنظر می‌گیرند و نظر خود را به مؤثرترین شکل ممکن با مخاطبان خود درمیان می‌گذارند و به نظرات سایرین در رابطه با ایده‌ی خود توجه می‌کنند.

۶. نگران هستید

احساسات منفی که از این نگرانی ناشی می‌شوند، دقیقا ناشی از عکس‌العمل بدن شما به استرس و اضطراب هستند. حتی فکرکردن در مورد برخی اتفاقات بدن، شما را وارد حالت روانی جنگ یا گریز می‌کنند که شما را وادار به انتخاب یکی از این دو حالت خواهد کرد، ایستادگی و مبارزه یا فرار از موقعیت و مشکل. این عکس‌العمل در لحظه‌ی مواجهه با مشکل، ضروری و بجاست، اما نگرانی درمورد مشکلات گذشته، برای روان و جسم شما زیا‌ن‌آور است.

محققان دانشگاه اموری دریافته‌اند که ادامه‌دادن به نگرانی و استرس موجب افزایش فشار خون و بیماری‌های قلبی می‌شود. ادامه‌دادن به نگرانی یعنی ادامه‌دادن به استرس، افراد باهوش هیجانی بالا راه دست کشیدن از نگرانی را به خوبی می‌دانند. پایان‌دادن به نگرانی‌های بی‌مورد نه تنها موجب می‌شود که شما احساس بهتری پیدا کنید؛ بلکه موجب بهبود سلامتی شما نیز خواهد شد.

۷. بی‌خیال اشتباهات خود نمی‌شوید

افراد با هوش هیجانی بالا درعین اینکه اشتباهات خود را فراموش نمی‌کنند، به‌طور افراطی روی اشتباهات خود مانور نمی‌دهند. آنها اشتباهات را فراموش نمی‌کنند تا در مواقع لازم به عنوان تجربه از آن استفاده کنند، درعین‌حال به جای گیرافتادن در اشتباهات گذشته، روی آینده خود تمرکز می‌کنند. برای تفکیک بین گیردادن به اشتباهات و درخاطرداشتن آنها، به خودآگاهی نیاز دارید. گذاشتن وقت و انرژی بیش از حد برای اشتباهاتتان، از شما فردی نگران و ترسو می‌سازد. اگر اشتباهاتتان را به‌طور کامل فراموش کنید دوباره مرتکب آن اشتباهات خواهید شد. کلید تعادل این است که از اشتباهات خود برای پیشرفت و موفقیت خود بهره بگیرید. این دیدگاه باعث می‌شود که در هربار شکست به‌جای ناامیدی از ادامه‌ی راه، انگیزه قوی برای بازگشت و ادامه داشته باشید.

۸. اکثر اوقات احساس می‌کنید که دیگران منظور شما را بد متوجه می‌شوند

یکی از نشانه های هوش هیجانی پایین این است که نمی‌توانید حدس بزنید که از طرف دیگران چگونه به نظر می‌رسید. شما احساس می‌کنید چون نمی‌توانید منظور خود را به خوبی به دیگران منتقل کنید، منظور شما درست برداشت نمی‌شود. افراد با هوش هیجانی بالا می‌دانند که الزاما تمام صحبت‌های آنها برای دیگران قابل درک نیست. بنابراین درصورتی‌که احساس کنند منظورشان درست به مخاطب منتقل نشده است، روش بیان خود را طوری تغییر می‌دهند که مفهوم صحبت‌شان برای مخاطب قابل درک باشد.

۹. محرک‌های انگیزشی خود را نمی‌شناسید

همه‌ی انسان‌ها برای حرکت روبه جلو و پیشرفت، محرک‌ها و انگیزه‌هایی دارند. افراد با هوش هیجانی بالا در مورد عوامل انگیزشی خود مطالعه می‌کنند و به کمک این دانش، بهترین موقعیت‌ها و انسان‌ها را به عنوان محرک خود انتخاب می‌کنند.

۱۰. دیگران را به خاطر احساسات خود مقصر می‌دانید

احساسات از حالت‌های درونی شما ناشی می‌شوند. بهتر است به جای اینکه دیگران را مقصر احساسات خود بدانید، مسئولیت آنها را خودتان بپذیرید. هیچ‌کس نمی‌تواند باعث شود شما چیزی را که نمی‌خواهید، احساس کنید. اگر دیگران را مسئول احساسات خودتان بدانید، پیشرفت نخواهید کرد.

۱۱. زودرنج هستید

اگر واقعا درک درستی از شخصیت خودتان داشته باشید و خودتان را خوب بشناسید، دیگران به این آسانی‌ها نمی‌توانند با اعمال و گفتارشان شما را برنجانند. افراد با هوش هیجانی بالا اعتماد به نفس دارند و انتقادپذیر هستند و همین ویژگی‌ها باعث می‌شود که این افراد زودرنج نباشند. چنین افرادی از شوخی دیگران ناراحت نمی‌شوند و شاید گاهی خودشان هم به خودشان بخندند؛ چرا که مرز بین شوخی و تمسخر و تخریب شخصیت را تشخیص می‌دهند.

سخن آخر

برخلاف IQ، هوش هیجانی بسیار انعطاف‌پذیر است. با تمرین رفتارها و مهارت‌های عاطفی هوشمندانه، مغز شما به تدریج به این رفتارها عادت خواهد کرد. به مرور زمان این رفتارها در مغز شما جایگزین رفتارهای مخرب قدیمی خواهند شد و بدون اینکه خودتان متوجه شوید با رفتارهای جدید و صحیح که نشانه‌ای از هوش هیجانی تقویت شده در شماست، به محیط پاسخ خواهید داد.