اختلال سلوک؛ همه‌چیز درباره این اختلال رفتاری کودکان

اختلال سلوک ( CD ) مسئله ای مربوط به سلامت روان است که به صورت رفتارهای پرخاشگرانه و نافرمانی بروز می کند . این مسئله بیشتر گریبانگیر کودکان و نوجوانان می شود . برای درمان آن هم باید به روش های مختلف روان درمانی و گفتار درمانی متوصل شد .

اختلال سلوک چیست؟

این اختلال وضعیتی است که کودکان و نوجوانان دچار آن می شوند . کودکان درگیر این اختلال از آزار رساندن به مردم و انجام دادن کارهای نا شایست لذت می برند . آنها نا مهربان و اغلب خشن می شوند و به احساسات دیگران اهمیتی نمی دهند .این رفتارها فراتر از اذیت کردن ، قلدری یا بد رفتاری هستند . کودکان مبتلا به این اختلالات اغلب قوانین و هنجارهای اجتماعی را زیر پا می گذارند .

اتلبته اگر کودکان و نوجوانان در دوره ای از زندگی دچار مشکلات رفتاری شوند ، نمی توان گفت که به این اختلال مبتلا شده اند . این رفتارها زمانی اختلال محسوب می شوند که طولانی مدت باشند . علاوه بر این چنین رفتارهایی باید بر خلاف هنجارهای پذییرفته شده در اجتماع باشند و زندگی روزمره کودک با خانواده او را مختل کند.

شباهت و تفاوت اختلال سلوک و نافرمانی مقابله ای

هر دو اختلال ناشی از عوامل ژنتیکی ، محیطی و روانی هستند و گاهی یکی پس از دیگری با هم زمان روبه رو می کنند . این اختلالات را می توان به کمک روان پزشک درمان کرد . شدت و ضعف هر دو اختلال به کودک و محیط اطراف او بستگی دارد و معمولاً هر دو اختلال سبب مشکلات یکسانی می شوند که مهمترین آنها عبارت اند از :

کودکان سر کش می شوند و از قوانین جامعه یا خانواده خود تبعیت نمی کند .

ممکن است این اختلالات با مشکلاتی از قبیل ADHD، اختلالات خلقی ، اضطراب یا افسردگی همراه باشد .

هر چند اختلال سلوک و نافرمانی مقابله ای بسیار شبیه به هم هستند . تفاوت هایی با هم دارند . رفتار کودکی که دچار نافرمانی مقابله ای است نشان می دهد که او از کنترل شدن توسط جامعه یا عزیزانش متنفر است . این مسئله درباره کودکی که که دچار اختلال سلوک است هم صدق می کند . با وجود این کودک دچار اختلال سلوک در واکنش به تنفر از احساس کنترل شدن اغلب آگاهانه و یا حتی ناخودآگاه نلاش می کند تا دیگران را کنترل کند .

چه کسانی دچار اختلال سلوک می‌شوند؟

این اختلالات بر کودکان و نوجوانان اثر می گذارد ؛ برخی از کودکان پیش از ۱۰ سالگی به آن مبتلا می شوند .اما معمولاً بازه سنی مبتلایان ۱۰ تا ۱۹ سال است . همچنین پسران بیش از دختران دچار این عارضه می شوند . میانگین سنی پسرانی که این مشکل را دارند ۱۲ سشال است . این مینگین سنی در دختران ۱۴ تا ۱۶ سال تخمین زده می شود .

نشانه‌های اختلال سلوک در کودکان

رفتارهای رایج ناشی از این نوع اختلال به تدریج و در طول زمان خود را نشان می دهد . کودکان مبتلا به این اختلال معمولاً رفتارهای تکانشی دارند و کنترل کردن آنها بسیار دشوار است . این کودکان در ظاهر نگران احساسات هیچ کس نیستند .

۴ رفتار اصلی مبتلایان به این اختلال عبارت اند از :

پرخاشگری با افراد و حیوانات یا نقض حقوق اساسی دیگران .

تهخریب اموال .

فریب دادن دروغ گویی یا دزدی .

نقض جدی قوانین .

۱. رفتارهای پرخاشگرانه

قلدری ؛

خشونت فیزیکی ( احتمالاً با سلاح) ؛

تهدید دیگران ؛

دعواهای لفظی ؛

تحمیل فعالیت های جنسی ؛

سرزنش کردن دیگران به خاطر رفتار خود ؛

آزار و صدمه رساندن به حیوانات .

۲. تخریب اموال

تخریب اموال ممکن است به شکل آتش افروزی عمدی، خرابکاری یا تخریب اموال دیگران باشد .

۳. فریب و دروغ و دزدی

دروغ گفتن برای جلب توجه دیگران یا اجتناب از انجام مسئولیت ؛

سرقت از افراد یا فروشگاه هاآ؛

ورود غیر قانونی به خانه یا مغازه دیگران به قصد سرقت .

۴. نقض قوانین

قانون شکنی بدون هیچ دلیل مشخصی ؛

غیبت یا فرار از مدرسه ؛

فرار از خانه ؛

زیر پاگذاشتن مکرر قوانین تعیین شده توسط والدین .

سایر نشانه‌های رایج اختلال سلوک

مصرف بی رویه الکل یا مواد مخدر ؛

روابط جنسی مکرر و پر خطر ؛

به راحتی ناامید شدن ؛

تلاش نکردن برای پنهان کردن رفتارهای پرخاشگرانه ؛

پشیمان نبودن از رفتارهای ناشایست خود ؛

ناتوانی در ایجاد و حفظ روابط دوستانه .

در نهایت باید این نکته را متذکر شویم که سر کشی های گاه به گاه در دوران کودکی و نوجوانی مسئله عجیبی نیست . این مشکل در چنین سنینی رایج است و با اختلالات رفتاری تفاوت دارد . نشانه های اختلال سلوک معمولاً مخرب و تکرتار شونده هستند .

آیا بزرگ‌سالان هم دچار این اختلال می‌شوند؟

هر چند اختلال سلوک در میان کودکان و نوجوانان رواج دارد . ممکن است بزرگسالانی را هم ببینید که دچار این اختلال شده اند . بزرگسالانی که با این اختلال درگیرند ممکن است در حفظ شغل یا روابط شخصی خود با مشکل مواجهه شده باشند . آنها اغلب مستعد به روز رفتارهای غیر قانونی یا خطرناک هستند . این اختلال در بزرگسالان خود را به شکل اختلال شخصیت ضد اجتماعی نشان می دهند .

عواملی که کودکان را مستعد اختلال سلوک می‌کنند

مسائل مختلفی کودکان را بیش از دیگران در معرض ابتلا به اختلال سلوک قرار می دهند . این مسائل ترکیبی از عوامل ژنتیکی بیولوژیکی و محیطی هستند .

مهمترین عوامل ژنتیکی بیولوژیکی موًثر در بروز این اختلال عبارت اند از:

مقدار زیاد هورمون تستوسترون در بدن فرد؛

سابقه بیماری های مغزی شدید ، تشنج و آسیب های عصبی ؛

عوامل محیطی زمینه ساز این اختلال هم عبارت اند از :

داشتن والدین یا خواهر و برادر مبتلا به این اختلال ؛

نبود نظارت کافی در خانه؛

درگیری مدام والدین با یکدیگر ؛

والدین دچار به اعتیاد به الکل یا مبتلا به افسردگی ؛

ابتلای والدین به ADHD  یا اختلال دو قطبی یا اسکیزوفرنی؛

زندگی در محیط های اجتماعی و اقتصادی نا مناسب و تجربه استرس های اقتصادی و اجتماعی ؛

تجربه سوء استفاده یا بی توجهی در دوران کودکی؛

آزار و اذیت شدن یا داشتن دوستانی با رفتارهای مخرب ؛

در دسترس بودن مواد مخدر و افزایش جرم و جنایت در محل زندگی کودک .

این عوامل محیطی در ابتلا به اختلال سلوک نقشی دارند . با این حال کودکان و نوجوانانی که در خانواده های سالم زندگی می کنند هم ممکن است دچار این اختلال شوند .