اخبار دارو و درمان ویروس کرونا
پاندمی ویروس کرونا یکی از بزرگترین چالش هایی است که پزشکی مدرن با آن روبه رو شده است. پزشکان و دانشمندان برای پیدا کردن دارویی که بتواند جان افراد بیمار را نجات دهد و حتی از بروز بیماری جلوگیری کند در تلاشند.
در ادامه به روزترین اخبار از ۱۹ درمان که بیشتر سر زبانها افتاده آمده است. درحالیکه بعضی از اخبار حاکی موثر بودن داروست، اکثر داروها در مراحل اولیه ی تحقیق به سر میبرند. همچنین درمورد تعدادی داروی دروغین هشدار میدهیم.
پاندمی ویروس کرونا یکی از بزرگترین چالش هایی است که پزشکی مدرن با آن روبه رو شده است. پزشکان و دانشمندان برای پیدا کردن دارویی که بتواند جان افراد بیمار را نجات دهد و حتی از بروز بیماری جلوگیری کند در تلاشند.
ما از میزان تاثیر و امنیت ۱۹ داروی ویروس کرونا حرف میزنیم:
هنوز هیچ علاجی برای کووید-۱۹ وجود ندارد و حتی امیدوارکننده ترین روشهای درمان تا به امروز فقط به گروه خاصی از بیماران کمک میکند و منتظر آزمایشات بیشتر و به تایید رسیدن است.
معنای برچسب ها
پزشکان و پرستاران برای درمان بیمارانی که در اثر مشکلات تنفسی مانند کووید-۱۹ بستری شدهاند از این دارو بسیار استفاده میکنند.
شواهد اولیه ی تحقیق روی بیماران خبر از موثر بودن دارو میدهد اما به تحقیقات بیشتر نیاز است. این دسته شامل داروهایی است که در زمینه ی درصد بیماران، آمار تلفات و بهبود بیماران طی حداقل یک آزمایش کنترل شده، که در آن بعضی از بیماران تحت درمان قرار می گیرند و به دسته ی دیگر مسکن داده می شود، پیشرفت حاصل شده باشد.
نتیجه ی بعضی از داروها روی سلول یا حیوانات امیدبخش است که آزمایش آن روی انسان هم باید به تایید برسد. نتیجه ی آزمایش بعضی از داروها روی انسان در گذشته موفقیت آمیز بوده که در این مورد به جای شروع آزمایش جدید به همان مجموعه داده های قبال استناد میشود. دسته ی دیگر در آزمایشات مختلف نتایج متفاوتی از خود نشان داده اند که در این صورت برای حل شبهات نیاز به انجام تحقیقات گسترده و دقیق تر است.
شواهد اولیه حاکی از این است که این روش درمان جواب نمیدهد.
محققان برای درمان کووید-۱۹ این داروها را در نظر نگرفته اند. متخصصان هشدار داده اند که هرگز از این داروها استفاده نکنید زیرا کمکی به درمان بیماری نمیکند و برعکس میتواند خطرناک باشد. حتی بعضی از افراد به خاطر امیدهای کاذب پیرامون پیدا کردن درمان کووید-۱۹ بازداشت شده اند.
۱. مسدود کردن ویروس
ضد ویروس ها میتوانند از حمله ی ویروس هایی مانند HIV و هپاتیت C به سلول ها جلوگیری کنند. دانشمندان در جستجوی ضد ویروس هایی هستند که با ویروس جدید کرونا مقابله میکند.
رمدیسیویر (Remdesivir)
رمدیسیویر، ساخت شرکت گیلیاد، اولین دارویی بود که برای استفاده در مواقع اضطراری به تایید اداره ی کل خوراک و دارو آمریکا (FDA) رسید. این دارو با وارد شدن به ژنهای ویروس جدید مانع از تکثیر ویروس میشود. رمدیسیویر اولین بار به عنوان ضد ویروس علیه ابولا و هپاتیت C آزمایش شد اما نتایج شفافی به دست نداد. داده های اولیه از آزمایشاتی که بهار امسال آغاز شد نشان میدهد این دارو میتواند دوران نقاهت افراد مبتلا به کووید-۱۹ را از ۱۵ روز به ۱۱ روز تقلیل دهد. (منظور از دوران نقاهت در این تحقیق «مرخص شدن از بیمارستان یا بستری شدن تنها به خاطر کنترل بیماری» است.) نتایج اولیه نشان از تاثیر دارو روی آمار مرگ و میر نمیدهد اما داده های قبل که در جولای منتشر شد حاکی از این است که رمدیسیویر نرخ تلفات را در بین افراد بسیار بیمار کاهش میدهد.
فاویپیراویر (Favipiravir)
این دارو که در اصل برای مبارزه علیه آنفلونزا ساخته شد، توانایی ویروس در تکثیر مواد ژنتیکی خود را مسدود میکند. تحقیق کوچکی در ماه مارس نشان داد این دارو در زدودن ویروس از هوا موثر است اما نتایج تحقیقات بالینی هنوز به دست ما نرسیده است.
MK-4482
این دارو هم ضد ویروس دیگری است که در اصل علیه آنفلونزا ساخته شد و آزمایش آن روی سلولها و حیوانات خبر از نتایج امیدوارکننده دربرابر ویروس جدید کرونا میدهد. این دارو هنوز در مرحله ی آزمایش روی انسان است.
Recombinant ACE-2
ویروس کرونا برای ورود به سلول اول باید آن را بگشاید و این کار را از طریق چسبیدن به پروتئین انسانی به نام ACE-2 انجام میدهد. دانشمندان پروتئین مصنوعی ACE-2 ساخته اند که به عنوان تله عمل میکند و ویروس کرونا را از سلولهای آسیب پذیر دور میسازد. نتیجه ی آزمایش پروتئین های Recombinant ACE-2 روی سلولها امیدبخش بوده اما هنوز روی حیوانات یا انسانها به نتیجه نرسیده است.
لوپیناویر و ریتونویر (Lopinavir & Ritonavir)
ادارهی کل خوراک و دارو آمریکا (FDA) بیست سال پیش ترکیب این دو دارو برای درمان HIV را به تایید رساند. دانشمندان اخیرا این دو دارو را روی ویروس جدید کرونا آزمایش کردند و متوجه شدند مانع از تکثیر ویروس میشود. اما آزمایش بالینی دارو روی بیماران موفقیت آمیز نبود. اوایل جولای، سازمان جهانی بهداشت آزمایش این دارو روی بیمارانی را که به علت کووید-۱۹ بستری شده اند تعلیق کرد اما مانع از تحقیق بیشتر روی تاثیر دارو در کسانی که نیاز به بستری ندارند یا برای جلوگیری از بیمار شدن کسانی که در معرض ویروس کرونا قرار میگیرند نشد. همچنین میتوان از این دارو به عنوان روش ترکیبی استفاده کرد.
هیدروکسیکلروکین و کلروکین (Hydroxychloroquine & Chloroquine)
شیمیدانان آلمانی در دهه ی سی کلروکین را به عنوان داروی ضد مالاریا کشف کردند. در سال ۱۹۴۶ نسخه ی غیر سمی تر این دارو به نام هیدروکسیکلروکین ابداع شد و بعدها برای استفاده روی سایر بیماریها مانند لوپوس و روماتوئید آرتریت به تایید رسید. محققان از آغاز پاندمی کووید-۱۹ دریافتند این دو دارو مانع از تکثیر ویروس کرونا در سلولها میشود. از آن زمان به بعد، اخبار ضد و نقیضی منتشر شد. تعداد کمی تحقیق کوچک روی بیماران حاکی از تاثیر هیدروکسیکلروکین در درمان کووید-۱۹ بود. سازمان جهانی بهداشت، Novartis و چند دانشگاه در ماه مارس آزمایش بالینی تصادفی راه انداختند تا از امنیت و تاثیرگذاری این دارو مطمئن شوند.
در این میان، ترامپ مدام در کنفرانسهای خبری از هیدروکسیکلروکین تبلیغ میکرد، آن را دارویی میدانست که «ورق را برمیگرداند» و حتی خود از این دارو مصرف کرد. اداره ی کل خوراک و دارو آمریکا (FDA) موقتا اجازه ی استفاده از هیدروکسیکلروکین در شرایط اضطراری را صادر کرد- که بعدا معلوم شد این اقدام در پی فشارهای سیاسی انجام شده بود. با شروع سیاست جدید دارویی، میزان تقاضا بالا رفت. درنتیجه، افرادی که برای درمان سایر بیماریها از هیدروکسیکلروکین استفاده میکردند با کمبود دارو مواجه شدند.
اطلاعات ناشی از آزمایش بالینی تصادفی یک پیام روشن داشت: هیدروکسیکلروکین به بهبود افراد مبتلا به کووید-۱۹ کمک نمیکند یا باعث عدم ابتلای فرد سالم درصورت قرار گرفتن در معرض ویروس کرونا نمیشود. نتایج یک تحقیق تصادفی دیگر نشان داد دادن هیدروکسیکلروکین به افراد درست بعد از ابتلا به کووید-۱۹ از شدت بیماری نمی کاهد. (نتایج یک تحقیق در مقیاس گسترده حاکی از این بود که دارو میتواند خطرناک هم باشد که این خبر بعدا تکذیب شد). از آن زمان به بعد، سازمان جهانی بهداشت، موسسه ی ملی بهداشت و Novartis آزمایش روی هیدروکسیکلروکین به عنوان داروی کووید-۱۹ را متوقف کردند و اداره ی کل خوراک و دارو آمریکا (FDA) استفاده از آن در مواقع اضطراری را باطل اعلام کرد. حالا اداره ی کل خوراک و دارو هشدار میدهد اگر از این دارو برای درمان کووید-۱۹ استفاده شود، ممکن است اثر جانبی منفی برای قلب و سایر اندام های بدن به دنبال داشته باشد.
ماه جولای، محققان بیمارستان هنری فورد در دیترویت یک تحقیق منتشر کردند با این مضمون که هیدروکسیکلروکین آمار مرگ و میر را در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ پایین می آورد. رئیس جمهور ترامپ در توئیتر این تحقیق را تحسین کرد اما متخصصان به این موضوع بدبین بودند چون آزمایش بالینی تصادفی انجام نشده بود. با این حال، کاخ سفید به ادارهی کل خوراک و دارو آمریکا (FDA) فشار می آورد تا دوباره اجازه ی استفاده از هیدروکسیکلروکین به عنوان راه درمان کووید-۱۹ در مواقع اضطراری را تایید کند.
به رغم نتایج منفی، تعدادی از آزمایشات روی هیدروکسیکلروکین ادامه دارد. ارزیابی اخیر STAT و XL حاکی از این بود که بیش از ۱۸۰ آزمایش بالینی روی هیدروکسیکلروکین یا کلروکین برای درمان یا پیشگیری از کووید-۱۹ درحال انجام است. اگرچه به وضوح میتوان دید که این دارو اکسیری برای علاج کووید-۱۹ نیست، شاید در مراحل اولیه ی بیماری موثر واقع شود یا بتوان در کنار سایر روشهای درمان از آن استفاده کرد.
۲. تقلید سیستم ایمنی
بسیاری از افراد در صورت ابتلا به کووید-۱۹ با واکنش قوی سیستم ایمنی به طور موفقیت آمیز به ویروس غلبه میکنند. دارو میتواند به افرادی که واکنش کافی نشان نمیدهند کمک کند.
پلاسمای به گرا
یک قرن پیش، پزشکان موفق شدند پلاسمای خون بیماران بهبودیافته از آنفلونزا را دریافت کنند. این پلاسما که به گرا نامیده میشود سرشار از آنتی بادی است و به بیماران مبتلا به آنفلونزا کمک میکند با بیماری مقابله کنند. امروزه محققان درحال آزمایش این روش روی کووید-۱۹ هستند. آزمایشات اولیه، هرچند در مرحله ی مقدماتی، حاکی از نتایج امیدوارکننده بود و ادارهی کل خوراک و دارو استفاده از آن را روی بیماران مبتلا به کووید-۱۹ که وضعیت وخیمی دارند تایید کرده است.
آنتیبادی مونوکلونال
پلاسمای به گرا حاوی ترکیبی از چند آنتی بادی است که بعضی از آنها به ویروس کرونا حمله میکنند و بعضی نمیتوانند حمله کنند. محققان به دنبال پیدا کردن موثرترین آنتی بادی درمقابل ویروس کرونا هستند. میتوان نسخه های مصنوعی این مولکولها، به نام آنتی بادی مونوکلونال، را ساخت و بعد به بیمار تزریق کرد. آزمایش ایمنی این نوع درمان تازه شروع شده و چند آزمایش دیگر در راه است.
اینترفرون (Interferons)
اینترفرون مولکولی است که سلولهای بدن به طور طبیعی در واکنش به ویروس تولید میکنند و سیستم ایمنی را به حمله وا میدارند. امروزه تزریق اینترفرون مصنوعی روشی استاندارد برای درمان تعدادی از اختلالات ایمنی محسوب میشود. به طور مثال، برای درمان اسکلروز چندگانه Rebif تجویز میشود. تحقیقات اولیه، شامل آزمایش روی موش و سلولها، نشان میدهد که تزریق اینترفرون میتواند دربرابر کووید-۱۹ موثر عمل کند. طی یک تحقیق برچسب دار در چین معلوم شد این مولکولها میتواند به پیشگیری از ابتلای افراد سالم به ویروس کمک کند. شرکت داروسازی بریتانیا، به نام Synairgen ، ۲۰ جولای اعلام کرد نوع استنشاقی اینترفرون به نام SNG001 خطر ابتلا به بیماری شدید در اثر کووید-۱۹ را در بیماران یک آزمایش بالینی کوچک کاهش داده است. اطلاعات کامل این آزمایش هنوز به اطلاع عمومی نرسیده یا در در مجله ی علمی منتشر نشده است.
آخرین به روز رسانی ۲۰ جولای
۳. خاموش کردن آتش خودی
شدیدترین علائم کووید-۱۹ درنتیجه ی واکنش بیش از حد سیستم ایمنی به ویروس به وجود می آید. دانشمندان درحال آزمایش داروهایی هستند که بتواند حمله ی سیستم ایمنی را مهار کند.
دگزامتازون (Dexamethasone)
این استروئید ارزان که همه جا قابل دسترس است، انواع واکنش ایمنی را کند میکند. مدتهاست که پزشکان برای درمان آلرژی، آسم و التهاب از آن استفاده میکنند. در ماه ژوئن، دگزامتازون تبدیل به اولین دارویی شد که در کاهش آمار تلفات در اثر کووید-۱۹ موثر بود. تحقیق به روی بیش از ۶۰۰۰ نفر، که ماه جولای در مجله ی پزشکی نیوانگلند به چاپ رسید، نشان داد دگزامتازون آمار تلفات در بین بیمارانی را که به دستگاه تنفس مصنوعی وصل شده بودند تا یک سوم و در بین بیمارانی که اکسیژن دریافت میکردند تا یک پنجم پایین آورد. با این حال، تاثیر آن در بیمارانی که در مراحل اول ابتلا به کووید-۱۹ هستند پایین است و حتی ممکن است مضر باشد. موسسه ی ملی بهداشت در راهنمای درمان کووید-۱۹ پیشنهاد میکند تنها درصورتی برای درمان کووید-۱۹ از دگزامتازون استفاده شود که فرد به دستگاه تنفس مصنوعی وصل باشد یا از اکسیژن مکمل استفاده کند.
بازدازندهی سیتوکین (Cytokine Inhibitors)
بدن برای مقابله با بیماری مولکولهای پیامرسان به نام سیتوکین تولید میکند. اما اگر سیتوکین زیاد تولید شود، میتواند تعدادی دارو را به توقف طوفان سیتوکین تحریک کند و ثابت شده این روش در درمان آرتریت و سایر اختلالات التهابی موثر است. بعضی از داروها ذخیره ی مولکولهایی را که شروع به تولید سیتوکین میکنند خاموش میکند. بعضی دیگر مانع از رسیدن سیتوکین به گیرندههای سیستم ایمنی میشوند. تعدادی هم پیام سلولی سیتوکین را مسدود میکنند.
چند مورد از این داروها، مانند توسیلیزومب، ساریلومب و آناکینرا، در چند آزمایش اندک تاثیری روی ویروس کرونا داشتند اما مابقی موفق نبودند. شرکت داروسازی Regeneron اخیرا اعلام کرد یک ورژن از ساریلومب، به نام کوزارا، در مرحله ی سوم آزمایش با شکست روبه رو شد.
سیستم های فیلتر کردن خون
Cytosorb کارتریجی است که در تلاش برای آرام ساختن طوفان سیتوکین، خون را از سیتوکین تصفیه میکند. این ماشین میتواند طی ۲۴ ساعت ۷۰ بار تمام ذخیرهی خون بیمار را پاکسازی کند. براساس تحقیق کوچکی که ماه مارس انجام شد و نشان داد این دستگاه به چند بیمار در وضعیت حاد کووید-۱۹ در اروپا و چین کمک کرده است، اداره ی کل خوراک و دارو آمریکا (FDA) استفاده از آن در مواقع اضطراری را تایید کرد. آزمایشات بیشتر روی بیماران مبتلا به کووید-۱۹ درحال انجام است.
سلول های بنیادین
بعضی از سلولهای بنیادی خاص، مولکولهای ضد التهاب ترشح میکنند. محققان سالها تلاش کرده اند تا از آن برای درمان طوفان سیتوکین استفاده کنند و حالا چند تحقیق بالینی در حال انجام است تا تاثیر آن روی بیماران مبتلا به کووید-۱۹ آزمایش شود. اما استفاده از سلولهای بنیادی در گذشته موفق نبوده و هنوز معلوم نیست روی ویروس کرونا جواب میدهد یا خیر.
۴. سایر گزینه های درمانی
پزشکان و پرستاران اغلب برای کمک به بیماران مبتلا به کووید-۱۹ سایر روشهای کمکی درمان را تجویز میکنند.
دمر خوابیدن
خوابیدن بیمار روی شکم باعث باز شدن ریه ها میشود. از زمان شروع پاندمی، این مانور ساده در بیمارستان های سراسر دنیا رایج شده است و حتی ممکن است نیاز به دستگاه تنفس مصنوعی در بعضی از بیماران را کاملا از بین ببرد. چند آزمایش بالینی درحال تحقیق به روی مزایای این روش هستند.
دستگاه تنفس مصنوعی و سایر دستگاه های کم کرسان
استفاده از دستگاههایی که به تنفس بیمار کمک میکند برای مبارزه با بیماری های مرگبار تنفسی ضروری است. دریافت اکسیژن از طریق بینی یا ماسکی که به دستگاه اکسیژن وصل است برای بعضی از بیماران کافی است اما اگر بیمار در شرایط حاد به سر می برد باید به دستگاه تنفس مصنوعی وصل شود تا ریه ها کاملا شفا پیدا کند. تشخیص مدت زمان درمان بیمار با روش غیر تهاجمی اکسیژن مصنوعی قبل از تصمیم درباره ی نیاز فرد به دستگاه تنفس مصنوعی به پزشک بستگی دارد. تمام بیماران مبتلا به کووید-۱۹ که تحت دستگاه تنفس مصنوعی قرار میگیرند زنده نمی مانند اما باورها بر این است که این دستگاه در بسیاری از موارد جان افراد را نجات میدهد.
ضدانعقادگرها
ممکن است ویروس کرونا به جداره های رگ حمله کند و تشکیل لخته های کوچک دهد که منجر به بروز سکته و سایر آسیب های جدی میشود. معمولا برای درمان سایر بیماریها، مانند بیماری قلبی، از داروهای ضد انعقاد خون استفاده میشود تا تشکیل لخته خون به تاخیر بیفتد و پزشکان گاهی از این دارو برای بیماران مبتلا به کووید-۱۹ که دچار لخته خون شده اند استفاده میکنند. درحال حاضر تحقیقات بالینی زیادی برای آزمایش رابطه ی میان داروی ضد انعقاد خون و بیماران مبتلا به کووید-۱۹ درحال انجام است. بعضی از آزمایشات درحال بررسی این نکته هستند که آیا استفاده از داروی ضد انعقاد قبل از بروز علائم لخته خون موثر است یا خیر.
۵. علم کاذب یا کلاهبرداری
ادعاهای دروغین درمورد علاج کووید-۱۹ فراوان است. ادارهی کل خوراک و دارو آمریکا (FDA) فهرستی از بیش از ۸۰ محصول کاذب کووید-۱۹ منتشر کرده و سازمان جهانی بهداشت از بسیاری از افسانه و شایعه ها درمورد بیماری پرده برداشته است.
هشدار: این موارد را انجام ندهید
نوشیدن یا تزریق وایتکس و مواد ضد عفونی کننده
ترامپ ماه آوریل پیشنهاد داد تزریق مستقیم مواد ضد عفونی کننده مانند الکل و وایتکس میتواند در برابر ویروس کرونا موثر عمل کند. نظرات او فورا توسط محققان و متخصصان بهداشت در سراسر دنیا- و همینطور تولیدکنندگان لیزول و کلوراکس- تکذیب شد. تزریق مواد ضد عفونی کننده نه تنها تاثیری دربرابر ویروس ندارد، بلکه خطرناک و حتی مرگبار است. دادستانهای دولت در ماه جولای، ۴ مرد اهل فلوریدا را به جرم تبلیغ وایتکس به عنوان داروی کووید-۱۹ جریمه کردند.
اشعه ی فرابنفش
ترامپ ایده قرار گرفتن بدن در معرض «اشعهی ماوراء بنفش یا پرتو بسیار قدرتمند» را هم مطرح کرد. محققان از اشعه ی فرابنفش برای استریل کردن سطوح، شامل کشتن ویروس، در آزمایشگاه استفاده میکنند اما اشعه ی فرابنفش نمیتواند ویروس را از بدن شخص بیمار پاک کند. این نوع اشعه به پوست هم آسیب وارد میکند. اکثر سرطانهای پوست در اثر قرار گرفتن در معرض اشعهی فرابنفش رخ میدهد که به طور طبیعی در نور خورشید وجود دارد.
نقره
ادارهی کل خوراک و دارو آمریکا (FDA) افرادی، مانند جیم باکر کشیش مبلغ تلویزیونی و الکس جونز مجری برنامهی InfoWars، را که ادعا داشتند محصولات نقره در برابر کووید-۱۹ مصونیت ایجاد میکند به اقدام قانونی تهدید کرده است. بعضی از فلزات به طور طبیعی خواص ضد میکروبی دارند اما هیچ مدرکی وجود ندارد که ثابت کند محصولات فلزی دربرابر ویروس کرونا مصونیت ایجاد میکند یا باعث درمان آن میشود.
