۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳
پزشکی دانستنی

درمان مرض کم خونی

کم خونی یکی از بیماری‌های شایع در بین بسیاری از افراد به ویژه خانم‌هاست. کم خونی زمانی اتفاق می‌افتد که در رگ‌ها به اندازه‌ی کافی گلبول قرمز برای حمل اکسیژن به نقاط مختلف بدن وجود نداشته باشد. ممکن است گلبول‌های قرمز کمبود هموگولوبین داشته ‌باشند (پروتئینی که دلیل رنگ قرمز سلول‌های خونی است). از هر ۱۰ نفر خانم و یا دختر نوجوان، یک نفر کم خونی دارد. مردان و کودکان نیز در معرض خطر کم خونی هستند. برای درمان کم خونی ابتدا باید با نشانه‌ها و علت آن آشنا شوید.
نشانه‌های کم خونی اگر با اینکه خواب خوبی دارید اما باز هم احساس خستگی می‌کنید و یا در فعالیت‌های روزانه خود انرژی کم می‌آورید، شاید دچار کم خونی شده باشید. کم خونی می‌تواند زمینه ساز مشکلات روانی و حافظه شود. نشانه‌های بیماری کم‌خونی عبارتند از: احساس ضعف و خستگی سرگیجه پوست رنگ پریده سردرد بی‌حسی یا احساس سرما در دست‌ و پا دمای پایین بدن اگر فرصت مطالعه ندارید، این فایل صوتی را گوش کنید: پخش‌کننده صوت ۰۰:۰۰ ۰۰:۰۰ برای افزایش یا کاهش صدا از کلیدهای بالا و پایین استفاده کنید. کسانی که کم‌خونی دارند اکسیژن موجود در خونشان کم است، در نتیجه قلب مجبوراست سخت تر کار کند تا این کمبود را جبران کرده و اکسیژن را به همه ارگان‌های بدن برساند. علائم مربوط به قلب شامل آریتمی ( نامنظمی در ضربان قلب)، تنگی نفس و درد قفسه سینه است. می‌دونید بهترین غذاها برای درمان کم خونی چی هستن؟ توصیه می‌کنم حتما این ویدئو رو تماشا کنید کم خونی در کودکان و نوجوانان تقریبا از هر ۷ کودک ۲ ساله، یک نفر مشکل کم خونی دارد. اغلب، دلیل کم خونی کودکان نبود آهن کافی در برنامه غذایی است. کودکان مبتلا به کم خونی و فقر آهن ممکن است میل به خوردن چیزهای غیر معمول مانند خاک، خاک رس، یخ و یا نشاسته پیدا کنند. به این رفتار پیکا گفته می‌شود. کودکان در ۱۲ ماهگی باید تست کم خونی بدهند. در صورتی که مشکل کم خونی در کودکان درمان نشود ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در رشد مغزی آنها شود. احساس خستگی دائمی در نوجوانان می‌تواند به دلیل کم خونی باشد. نوجوانان به خاطر رشد ناگهانی در دوران بلوغ در خطر کم خونی و فقرآهن هستند. دختران جوان نیز به خاطر دوره‌ قاعدگی، بیشتر در معرض خطر هستند. حتما بخوانید: علت قاعدگی یا پریودی نامنظم چیست؟ کمبود آهن و بارداری نیمی از خانم‌های باردار مشکل کم خونی و فقر آهن دارند. خانم‌های باردار باید در برنامه غذایی روزانه خود حدود ۲۷ میلی گرم آهن جذب کنند. ویتامین‌هایی که در دوره‌ی بارداری با توصیه پزشکان مصرف می‌شود هم ممکن است دارای آهن باشند. در طول دوره‌ی بارداری و بعد از به دنیا آمدن کودک نیز باید تست کم خونی داده شود. علت کمبود آهن چیست؟ دریافت کم آهن برنامه‌ی غذایی کم آهن، ممکن است باعث کمبود آهن شود. آهن موجود در گیاهان و مکمل‌ها مانند آهن موجود در گوشت قرمز به راحتی جذب نمی‌شود. مشکلات گوارشی مانند بیماری کرون، بیماری سلیاک و یا حتی عمل جراحی بای پس معده می‌تواند مانع از جذب آهن توسط بدن شود. مصرف بعضی از غذاها و داروها نیز مانع جذب آهن موجود در غذا می‌شود. این دارو‌ها و غذاها عبارتند از: لبنیات غذاهای سرشار از کلسیم مکمل‌ کلسیم آنتی اسیدها قهوه چای سیر تا پیاز کم خونی را در پادکست زیر گوش دهید: کمبود ویتامین بدن برای تولید سلول‌های خونی به ویتامین B12 و فولات نیاز دارد. برنامه‌ی غذایی که میزان کمی از این ویتامین‌ها را داشته باشد، خطر ابتلا به کم خونی را بالا می‌برد. اختلال خود ایمنی (بیماری خودایمنی هنگامی رخ می‌دهد که دستگاه ایمنی بدن به اشتباه به سلول های سالم حمله کند) و یا مشکلات گوارشی می‌تواند مانع از جذب کافی B12 شود. محصولات دامی و غلات صبحانه‌ غنی شده منابع خوبی از ویتامین B12 هستند. فولات در سبزیجاتی که برگ سبز دارند، میوه‌ها، لوبیا و نخود یافت می‌شود و می تواند به صورت اسید فولیک به نان، ماکارونی وغلات اضافه شود. بیماری وجود بعضی از بیماری‌های مزمن یا عفونت باعث می‌شود که بدن نتواند به اندازه کافی سلول خونی بسازد. این مشکل می‌تواند به دلیل کم شدن هموگلوبین باشد. از دست دادن مقدار زیاد خون هم ممکن است باعث کم خونی شود. به یاد داشته باشید که با مشورت پزشک خود از قرص‌های مکمل استفاده کنید. کم خونی آپلاستیک کم خونی آپلاستیک یک بیماری نادر است. در این بیماری مغز استخوان به اندازه کافی سلول خونی تولید نمی‌کند تا بتواند بدن را تغذیه کند. از هر یک میلیون، سه نفر درگیر این بیماری هستند. قرار گرفتن در معرض تشعشعات هسته‌ای یکی از دلایل این بیماری است. از هر ۵ مورد ۱ نفر این بیماری را به صورت ارثی دارد. در موارد شدید مبتلایان به این بیماری به انتقال خون و یا حتی انتقال مغز‌ استخوان نیاز پیدا می‌کنند. از دست دادن خون از دست دادن مقدار زیادی خون هم یکی از دلایل عمده‌ی کم خونی است. قاعدگی شدید، زخم حاد و یا عمل جراحی می‌تواند شرایط را برای کم خونی و فقر آهن فراهم کند. بهتر است خانم‌هایی که قاعدگی شدید دارند، هر سال تست کم خونی بدهند. حتما بخوانید: ۶ علامت عجیب که نشان می دهد کمبود آهن دارید! از دست دادن مقدار زیادی خون هم یکی از دلایل عمده‌ی کم خونی است. از دست دادن مقدار زیادی خون هم یکی از دلایل عمده‌ی کم خونی است. مشکل در سیستم سلول خونی اختلالات ارثی می‌تواند در تولید سلول‌های خونی مشکل ایجاد کند. تالاسمی یکی از این بیماری‌های ارثی است. در تالاسمی بدن نمی‌تواند به اندازه کافی سلول خونی و هموگلوبین تولید کند. در بعضی موارد این مشکل با تزریق خون درمان می‌شود. در افراد مبتلا به کم خونی همولیتیک (یکی از انواع کم خونی) سلول‌های خونی نابود و سریع از جریان خون محو می‌شوند. کم خونی داسی شکل بیماری ارثی دیگری است که در آن بدن به شکل غیر طبیعی هموگلوبین تولید می‌کند. در این حالت سلول‌های خون شکل دایره‌‌ای خود را از دست می‌دهند و داسی شکل می‌شوند. به همین خاطر به یکدیگر گیر کرده و به سختی از رگ‌های خونی عبور می‌کنند. این وضعیت درد و آسیب به بافت‌های بدن را در پی دارد. سلول‌های خونی داسی شکل زودتر از سلول‌های خونی طبیعی از بین می‌روند. در آمریکا کم خونی داسی شکل بین آفریقایی-آمریکایی‌ها و اسپانیایی‌ها بیشتر شایع است. راه‌های تشخیص کمبودآهن شمارش کامل خون در آزمایش شمارش کامل خون، تعداد گلبول‌های قرمز و سفید، پلاکت‌ها و هموگلوبین در بدن مشخص می‌شود. همچنین این آزمایش شاخص‌های دیگری مانند اندازه متوسط، تنوع در اندازه، حجم و غلظت هموگلوبین سلول‎های قرمز خون را نشان می‎دهد. سلول‎های خونی افرادی که کم خونی یا فقر آهن دارند از حد طبیعی کوچکتر است. هنگام انجام این آزمایش ممکن است سوالاتی در مورد علائم کم خونی، داروهایی که مصرف می‌کنید و تاریخچه‌ی این بیماری در خانواده‌تان پرسیده ‌شود. اگر در آزمایش شمارش کامل خون تشخیص داده شود که دچار کم خونی هستید، لازم است آزمایش‌های دیگری نیز بر روی شما انجام شود. مثلا آزمایشی که در آن سلول‌های خونی را برای داشتن شکل غیر طبیعی چک می‌کنند یا آزمایش الکتروفورز هموگلوبین که نوع هموگلوبین خون را تشخیص می‌دهد. تست شمارش رتیکولوسیت نیز یکی از این آزمایش‌هاست که نشان می‌دهد مغز استخوان با چه کیفیتی سلول‌های خونی جدید را تولید می‌کند. تست مغز‌استخوان اگر مغز‌استخوان خیلی کم و یا خیلی زیاد سلول خونی تولید کند و یا ساختاری غیر طبیعی داشته باشد به تست مغز استخوان نیاز است. مغز استخوان در واقع بافتی اسفنجی شکل در داخل استخوان‌هاست. مغز استخوان حاوی سلول‌های بنیادی است و وظیفه آن تبدیل این سلول‌های بنیادی به سلول‌های خونیست. برای گرفتن این تست، مقدار کمی از مغز استخوان را با سوزن ریزی جدا می‌کنند. این کار حدود ۳۰ دقیقه طول می‌کشد و ممکن است کمی دردناک باشد. درمان بیماری کم خونی قرص آهن معمولا از قرص آهن برای درمان کم خونی ناشی از کمبود ویتامین استفاده می‌شود. بهتر است آهن را همراه با غذا استفاده کنید به خصوص آب پرتقال و غذاهای سرشار از ویتامین C. مواظب باشید که قرص آهن خود را همراه با کلسیم، چای یا قهوه مصرف نکنید زیرا مانع جذب آن می‌شود. به هیچ عنوان قرص آهن را بدون تجویز پزشک استفاده نکنید. همچنین این قرص را از دسترس کودکان دور نگه دارید. مصرف بیش از حد آهن می‌تواند خطرناک باشد. بعضی افراد علاوه بر قرص آهن، به فولیک اسید و ویتامین B12 نیز نیاز دارند. دارو معمولا داروهای کم خونی برای درمان بیماری‌های ریشه‌‎ای استفاده می‌شود. در بعضی موارد، زمانی که کم خونی باعث مشکلات مزمن کلیوی می‌شود، تزریق هورمون اریتروپویتین (EPO) نیاز است. اگر مشکل خود ایمنی باعث حمله بدن به سلول‌های قرمز شود، یک کورتیکواستروئید مانند پردنیزولون می‌تواند جریان حمله را کند و کم خونی را درمان کند. در کم خونی داسی شکل، داروی ضد سرطانی به نام هیدروکسی اوره می‌تواند تعداد حمله‌های دردناک را کاهش دهد. معمولا داروهای کم خونی برای درمان بیماری‌های ریشه‌‎ای استفاده می‌شود. معمولا داروهای کم خونی برای درمان بیماری‌های ریشه‌‎ای استفاده می‌شود. انتقال خون اگر کم خونی شدید دارید شاید به انتقال خون نیاز پیدا کنید. وقتی بدن نمی‌تواند به درستی سلول خونی تولید کند، می‌توان با انتقال خون، این مشکل را برطرف کرد. انتقال خون و یا مغز استخوان به بدن کمک می‌کند تا خون سالم تولید کند. در صورتی که سلول‎های خون به سرعت نابود شوند، پلاسمای خون نیاز به درمان پیدا می‎کند و یا با انجام عمل جراحی طحال را از بدن خارج می‌کنند. چگونه می‌توان از کم خونی پیشگیری کرد؟ می‌توانید با رژیم غذایی مناسب از ابتلا به کم خونی جلوگیری کنید. غذاهای دارای آهن عبارتند از گوشت قرمز، جگر، ماهی، عدس و لوبیا، سبزیجات برگ‌دار با رنگ تیره و میوه‌های خشک. همچنین مصرف غذاهای حاوی ویتامین B12 و فولیک اسید مانند تخم مرغ و لبنیات، اسفناج و موز به پیشگیری از کمبود آهن کمک می‌‌کند. بسیاری از نان‌ها، غلات مواد مغذی اساسی یعنی آهن، B12 و فولیک اسید را دارند. ویتامین C موجود در مرکبات و دیگر میوه‌ها و سبزیجات به جذب آهن کمک می‌کند. ی‌توانید با رژیم غذایی مناسب از ابتلا به کم خونی جلوگیری کنید. می‌توانید با رژیم غذایی مناسب از ابتلا به کم خونی جلوگیری کنید. مصرف آهن بیش از حد چه مضراتی دارد؟ مصرف بیش از اندازه‌ی آهن می‌تواند مشکلات جدی را در پی داشته باشد. این شرایط می‌تواند به دلیل تزریق مکرر خون و یا بیماری ارثی پیش بیاید. مصرف بیش از حد مکمل‌ها نیز می‌تواند خطر ساز باشد. بسیاری از نشانه‌های آهن مازاد در کلیه‌ها، کبد و پانکراس دیده‌ می‌شود. سطح آهن را توسط حجامت و یا دارو می‌توان کاهش داد. زندگی با کم خونی درمان کم خونی و داشتن یک تغذیه متعادل کمک می‌‌کند تا انرژی بیشتری داشته باشید. بسیاری از مردم می‌توانند با تغذیه مناسب و استفاده از مکمل‌های آهن و ویتامین، کم خونی خود را مدیریت کنند. البته در صورتی که مصرف آنها زیر نظر پزشک باشد. اگر هم با یک بیماری مزمن درگیر هستید ایجاد شرایط مناسب برای کاهش اثرات بیماری به برطرف شدن و یا بهبود کم خونی کمک می‌کند. برای درمان کم خونی بدن ما به چه میزان آهن نیاز دارد؟ میزان نیاز به آهن براساس سن، جنس و تغییر وضعیت فیزیولوژیکی افراد متفاوت است. مثلا زنان باردار به علت افزایش حجم خون، رشد جنین، جفت و سایر بافت‌ها به آهن بیشتری نیاز دارند. به همین دلیل بیش از سایرین در معرض خطر کم‌خونی قرار دارند. میزان آهن موجود در شیر مادر برای ۶ـ۴ ماه اول زندگی کودکان شیرخوار کافی است. نوزادانی که با وزن کم متولد می‌شوند، ذخایر آهن آنها کم است و باید از ۳ ماهگی آهن اضافی به صورت قطره خوراکی به آنها داده شود. همچنین قطع کردن پیش از موقع بند ناف نیز به این دلیل که نوزاد را از یک سوم کل خونش محروم می‌کند، خطر فقر آهن را افزایش می‌دهد. کم خونی ناشی از فقر آهن فقر آهن یکی از شایع‌ترین اختلالات تغذیه‌ای در کشورهای در حال توسعه است. کم‌خونی تغذیه‌ای در کودکان و زنان در سنین باروری باعث تولید گلبول‌های قرمز کوچک و کاهش میزان هموگلوبین در آنها می‌شود. این بیماری سبب اتلاف منابع و مراقبت‌های بهداشتی، کاهش بهره‌وری در اثر افزایش میزان مرگ و میر، ابتلا به بیماری در مادران و کودکان و در آخر کاهش ظرفیت جسمی‌ و روانی در بخش بزرگی از جامعه می‌شود. دلایل فقر آهن دلایل گوناگونی برای فقر آهن وجود دارد که از جمله می‌توان به دلایل زیر اشاره کرد: دریافت ناکافی آهن به دلیل رژیم غذایی مورد استفاده که در آن آهن کمی ‌وجود دارد، مانند بعضی از رژیم‌های گیاه خواری. جذب ناکافی آهن در اثر اسهال، کاهش ترشح اسید معده، مشکلات گوارشی یا تداخلات دارویی مثل کلستیرامین، سایمتیدین، پانکراتین، رانیتیدین و تتراسایکلین. افزایش نیاز به آهن برای افزایش حجم خون در دوران نوزادی، نوجوانی، بارداری و شیردهی. خون‌ریزی زیاد در دوران قاعدگی و یا در اثر جراحات یا ناشی از همورویید (بواسیر) یا بیماری‌های بدخیم و انگل‌ها. کمبود آهن در مردان بزرگسال معمولا در اثر از دست دادن خون. علائم کم خونی ناشی از فقر آهن بعضی از علایم کم‌خونی فقر آهن عبارتند از: رنگ پریدگی پوست، زبان، مخاط داخل لب و پلک چشم‌ها، خستگی زودرس، سرگیجه و سردرد، خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پاها، حالت تهوع و گود شدن روی ناخن ها یا ناخن قاشقی (در کم‌خونی شدید). درمان کم خونی ناشی از فقرآهن برای درمان کم‌خونی از چند روش استفاده می‌شود که بهترین و کم‌خطرترین آنها استفاده از مکمل‌های خوراکی است. درمان با نمک‌های ساده آهن مثل سولفات فروی خوراکی کاملا موثراست. این مکمل‌ها معمولا به شکل قرص، کپسول یا مایع است و باید آنها را تا چند ماه مصرف کرد. چنانچه این قرص‌ها با معده خالی مصرف شوند جذب آنها بهتر است، ولی در این حالت سبب تحریک معده و بروز مشکلات گوارشی می‌شوند. عوارض گوارشی ناشی از مصرف آهن نظیر تهوع، دل پیچه، سوزش قلب، اسهال یا یبوست را می‌توان به حداقل رساند، به شرطی که آهن را با میزان بسیار کم مصرف کرده و به تدریج به میزان آن افزوده تا به حد مورد نیاز بدن برسد. بهتراست قرص آهن در آخر شب قبل از خواب استفاده شود تا عوارض ناشی از آن کاهش یابد. ویتامین C جذب آهن را افزایش می‌دهد. به همین دلیل معمولا مصرف ویتامین C به همراه آهن پیشنهاد می‌شود. علاوه بر درمان دارویی باید به میزان آهن قابل جذب در غذا نیز توجه کرد. آهن موجود در پروتئین‌های حیوانی مانند گوشت گاو، ماهی، پرندگان بیشتر جذب می‌شود. در حالی که جذب آهن پروتئین‌های گیاهی مانند سبزی‌ها و میوه‌ها کمتر می‌باشد. باید توجه داشت که ویتامینC میزان جذب آهن سبزی‌ها و میوه‌ها را بیشتر می‌کند. مصرف چای همراه یا بلافاصله بعد از غذا می‌تواند جذب آهن را صفر تا پنج درصد کاهش دهد. قهوه، تخم‌مرغ، شیر و لبنیات، نان گندم، حبوبات (حاوی اسید فیتیک) و فیبرهای غذایی جذب آهن را به علت تشکیل کمپلکس‌های نامحلول کاهش می‌دهند. بنابراین فرآورده‌های حاوی آهن، یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از مصرف هر یک از این موادغذایی نباید مصرف شود. آهن موجود در پروتئین‌های حیوانی مانند گوشت گاو، ماهی، پرندگان بیشتر جذب می‌شود. آهن موجود در پروتئین‌های حیوانی مانند گوشت گاو، ماهی، پرندگان بیشتر جذب می‌شود. منابع غذایی آهن دار منابع غذایی آهن‌ دار عبارتند از جگر، قلوه، گوشت قرمز، ماهی، زرده تخم‌مرغ، سبزی‌های دارای برگ سبز تیره مانند جعفری، اسفناج، حبوبات مثل عدس و لوبیا، میوه‌های خشک (برگه‌ها) بخصوص برگه زردآلو، دانه‌های روغنی و تخمه گل آفتابگردان. عوامل افزایش دهنده جذب آهن و منابع غذایی آنها اسید سیتریک و اسید اسکوربیک یا ویتامین C موجود در آلو، خربزه، ریواس، انبه، گلابی، طالبی، گل کلم، سبزی‌ها، آب پرتقال، لیمو شیرین، لیمو ترش، سیب و آناناس می‌تواند از عوامل افزایش دهنده جذب آهن در بدن باشد. اسید مالیک و اسید تارتاریک که در هویج، سیب زمینی، چغندر، کدوتنبل، گوجه فرنگی، کلم پیچ و شلغم موجود است نیز سبب افزایش جذب آهن می‌شوند. محصولات تخمیری مثل سس سویا نیز در این دسته گنجانده می‌شود. به یاد داشته‌ باشید که بدن مردان حدود ۴ گرم و بدن زنان حدود ۳ گرم آهن دارد (به ازای هر کیلوگرم وزن ۳۶-۶۰ میلی گرم آهن). ۲/۳ این مقدار آهن در هموگلوبین و میوگلوبین و مابقی در کبد (به صورت فریتین و هموسیدرین)، مغز استخوان و طحال ذخیره می‌شوند. بدن آهن را بازیافت می کند. هنگامی که گلبول‌های قرمز عمرشان به پایان می‌رسد، آهن آنها به مغز استخوان بازمی‌گرداند تا مجددا در ساخت گلبول‌های سرخ مصرف گردند. طول عمر متوسط گلبول‌های قرمز ۱۲۰ روز می‌باشد. توصیه‌های زیر به پیشگیری و درمان کم خونی کمک می‌کند: استفاده از غذاهایی غنی از آهن استفاده از منابع غذایی حاوی ویتامین C در هر وعده غذایی که به جذب بهتر آهن کمک می‌کند. مثل پرتقال، گریب‌فروت، گوجه فرنگی، کلم، توت فرنگی، فلفل سبز، لیمو ترش. گنجاندن گوشت قرمز، ماهی یا مرغ در برنامه غذایی. پرهیز از مصرف چای یا قهوه همراه یا بلافاصله بعد از غذا. برطرف کردن مشکلات گوارشی و یبوست. تصحیح عادات غذایی غلط (مثل مصرف مواد غیر خوراکی مانند خاک، یخ) استفاده از خشکبار مثل توت خشک، برگه آلو، انجیر خشک و کشمش استفاده از غلات و حبوبات جوانه زده. شست و شو و ضد عفونی کردن سبزی‌ها قبل از استفاده شستن کامل دست‌ها با آب و صابون قبل از تهیه و مصرف غذا و پس از هر بار اجابت مزاج. مصرف روزانه یک قرص آهن از پایان ماه چهارم بارداری تا سه ماه پس از زایمان در زنان باردار. مصرف قطره آهن همزمان با شروع تغذیه تکمیلی تا پایان ۲ سالگی در کودکان. کال تو اکشن سوالات متداول درمان سریع کم خونی چیست؟ کم خونی چیزی نیست که بتوان آن را سریع درمان کرد. اما خوردن غذاهای دارای ویتامین C، A و بتاکارون، گوشت قرمز، گوشت مرغ و ماهی می‎تواند کم خونی را به خوبی درمان کند. درمان سریع کم خونی در مردان؟ علاوه بر خوردن غذاهای آهن‌دار مانند گوشت، مردان می‌توانند با مصرف قرص‌هایی مانند قرص آهن فروس سولفات، قرص آهن ففول و قرص اسید فولیک، کم خونی خود را درمان کنند. علت کم خونی شدید ناگهانی چیست؟ کم خونی شدید و ناگهانی در شرایط خاص به وجود می‌آید. مانند خون ریزی داخلی، خون ریزی بعد از عمل جراحی و برخی از بیماری‌های خاص. ۴.۲ از ۵ به اشتراک بگذارید انواع رژیم های دکتر کرمانی فیتامین جدیدترین مقالات درمان کبد چرب در ۱۰ روز + سریع‌ترین روش پاکسازی کبد چرب همه چیز درباره رژیم فستینگ یا رژیم روزه داری + نمونه رژیم فستینگ امروزه به دلیل مواد مغذی بالا، استفاده از انواع شیر گیاهی در بین مردم افزایش یافته است. شیر گیاهی چیست و چه خواصی دارد؟ رژیم دانمارکی از جمله رژیم‌های بسیار کم کالری است. رژیم دانمارکی چیست و چگونه لاغر می‌کند؟ مطالب مرتبط همه مقالات

Related Posts

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *