ادله اثبات دعوی چیست؟
درم ۱۹۴ دلیل عبارت است از امری که برای اثبات و دفاع دعوا می باشد.
دلیل عبارت است از امری که حکایت از موضوعی حق دارد.
موضوع ادله اثبات دعوی امور موضوعی است نه امور حکمی است دلیل مترادف حق است.
دلیل به وضعی ، طبعی، عقلی تقسیم می شود.
دلیل وضعی دلالت بر امری ندارد که به لفظی و غیر لفظی تقسیم می شود.
دلیل لفظی تمام حروف یا واژه ها می باشداما غیر لفظی کلمه در آن نقش دارد.
دلیل عقلی که با مشاهده و دریافت حاصل می شود که به لفظی و غیر لفظی تقسیم می شود.
طبعی: به طبع شناخت انسان مربوط می شود که به لفظی و غیر لفظی تقسیم می شود.
لفظی مانند سرفه کردن در اثر سرما خوردگی غیر لفظی مانند پریدن رنگ در اثر ترس.
دلیل حکمی:دلیلی است که به اثبات حکم قضیه به کار می رود.
هر کس مدعی حقی باشد باید آن را اثبات کند و مدعی علیه هر گاه در مقام دفاع مدعی امری شود که محتاج به دلیل باشد اثبات امر بر عهده او است. جلد سوم قانون مدنی در ادله اثبات دعوی.[۱] و[۲]
گونه‌های ادله درامور حقوقی[ویرایش متنی]
به موجب قانون مدنی، ادله اثبات دعوی پنج گونه است[۳] که عبارتند از:
اقرار[ویرایش متنی]
اقرار اخبار به حقی است برای غیر، بر ضرر خود.[۴] و در فرهنگ عمید آمده‌است که اعتراف کردن به امری به سود دیگری و به زیان خود[۵] اقراربه هرلفظی ممکن است به شرط آنکه اقرارکننده بالغ عاقل قاصد ومختارباشد[۶]
سند[ویرایش متنی]
مدرک یا سند عبارت است از اطلاعات ثبت شده، اعم از نوشتاری، دیداری، شنیداری که به وسیله اشخاص حقیقی یا حقوقی ایجاد شده و دارای ارزش نگهداری باشد. بنا به تعریف قانون مدنی ماده ۱۲۸۴، «نوشته‌ای است که در مقام دعوی و دفاع قابل استناد باشد.»[۷] هر سندی نوشته‌است، اما هر نوشته‌ای سند نیست؛ همچنانکه ماده ۱۲۸۵ قانون مدنی، شهادت نامه را سند ندانسته‌است. نوشته‌ای که قابل استناد باشد، مهر و امضای قاضی و حکم و فرمان پادشاهی و چک و دست نوشته و مکتوبی که بدان اختیار شغل و مُلکی را به کسی بدهند. انواع سند از نظر اعتبار قانونی[۸] و[۹]
۱-سند رسمی: سند رسمی عبارت است از سندی که در اداره ثبت اسناد و املاک یا دفاتر اسناد رسمی یا در نزد سایر مأمورین در حدود صلاحیت آنهاو بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند مثل سندی که در دفترخانه‌ها تنظیم می‌شوند وشناسنامه، گواهینامه، احکام استخدام و…[۱۰] از ویژگی‌های اسناد رسمی در آیین دادرسی دادگاه‌ها و مراجع رسیدگی‌کنندهٔ غیر دادگستری این است که نمی‌توان نسبت به این اسناد، اظهار انکار یا تردید کرد و تنها می‌توان مدعی جعلی بودن شد. همچنین از دیگر ویژگی‌های این اسناد، قابلیت اجرای مفاد این اسناد از راه حاکمیت دولتی از قبیل دوایر اجرایی ادارهٔ ثبت اسناد و املاک است.[۱۱]
۲-سند عادی:غیر از اسناد مذکور در ماده ۱۲۸۷ سایر اسناد، عادی است به عبارت دیگر، سند عادی عبارت است از سندی که از جانب اشخاص غیررسمی بدون دخالت مأمورین رسمی تنظیم شده و تابع تشریفات خاص نباشد مانند دفاتر و اسناد تجارتی نظیر دفتر روزنامه، دفتر دارایی، دفتر کل. اگر چه اسناد تجارتی یادآوری شده در بالا، دارای تشریفاتی تقریباً مشابه سند رسمی می‌باشند، از آن جهت که شماره گذاری و پلمپ آن‌ها توسط مإمورین رسمی دولتی انجام می‌پذیرد، ولی این اسناد نیز سند رسمی محسوب نشده پس سند عادی هستند.[۱۲] و[۱۳]
شهادت[ویرایش متنی]
شهادت در فرهنگ لغت ازجمله بمعنای گواهی دادن[۸] و تأییدکردن است و در دانش حقوقی گواهی کتبی یا شفاهی دادن در محضر دادگاه است[۱۴] و[۱۵]
امارات[ویرایش متنی]
اماره(فقه) در لغت بمعنای نشانه[۸] و در حقوق اوضاع و احوالی است که به حکم قانون یا به نظر قاضی دلیل بر امری شناخته شود[۱۶] و[۱۷]
قسم[ویرایش متنی]
سوگند یا قسم اقرار و اعترافی را گویند که شخص از روی شرف و ناموس خود می‌کند و خدا یا بزرگی را شاهد گیرد.[۱۸][۱۹] و[۲۰]
گونه‌های ادله درامور کیفری[ویرایش متنی]
بموجب قانون مجازات اسلامی ادله اثبات جرم چهار گونه‌اند که عبارتند:[۲۱]
اقرار[ویرایش متنی]
اقرار عبارت از اخبار شخص به ارتکاب جرم از جانب خود است.[۲۲] و[۲۳]
شهادت[ویرایش متنی]
شهادت عبارت از اخبار شخصی غیر از طرفین دعوی به وقوع یا عدم وقوع جرم توسط متهم یا هر امر دیگری نزد مقام قضائی است.[۲۴] و[۲۵]
سوگند وقسامه[ویرایش متنی]
سوگند عبارت از گواه قراردادن خداوند بر درستی گفتار اداءکننده سوگند است.[۲۶] قسامه (به فتح قاف و بدون تشدید) یکی از راه‌های اثبات وقوع جنایت (قتل و صدمات بدنی) در فقه اسلامی و حقوق کیفری ایران است. برای اقامه قسامه سوگند خوردن ۵۰ نفر از بستگان پدری ذکور مدعیِ وقوع قتل لازم است. قسم خوردن این افراد مبنی بر وقوع قتل توسط متهم برای اثبات قتل کافی است.[۲۷] و[۲۸] و[۸] و[۲۹]
علم قاضی[ویرایش متنی]
علم قاضی عبارت از یقین حاصل از مستندات بیّن در امری است که نزد وی مطرح می‌شود. در مواردی که مستند حکم، علم قاضی است، وی موظف است قرائن و اماره بیّن مستند علم خود را به‌طور صریح در حکم قید کند.[۳۰]
لعان[ویرایش متنی]
هرگاه زوج، زوجهٔ خویش را به زنا قذف کند و بینهای نیز در دست نداشته باشد، باید لعان عملی گردد. لعان ده سوگند است، با صیغه خاص خود که زوج و زوجه هر کدام پنج بار تشریفات ویژه باید ادا کنند.[۳۱]
منابع[ویرایش متنی]
- ↑ «متن با ساختار». سامانه ملی قوانین و مقررات جمهوری اسلامی. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۴-۰۶.
- ↑ القضاء فی الاسلام، ص۷۴
- ↑ قانون مدنی ماده ۱۲۵۸
- ↑ ماده ۱۲۵۹ قانون مدنی ایران
- ↑ فرهنگ عمید
- ↑ مواد۱۲۶۱ ۱۲۶۲ قانون مدنی
- ↑ قانون مدنی، ماده ۱۲۸۴
- ↑ پرش به بالا به:۸٫۰۸٫۱۸٫۲۸٫۳ فرهنگ معین
- ↑ شمس، (دکتر) عبداله، ادلهٔ اثبات دعوا، چ دوم، ۱۳۸۷، ش ۱۰۴، ص ۷۸ ، انتشارات دراک
- ↑ ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی
- ↑ آییننامهٔ اجرای مفاد اسناد رسمی و لازم‌الاجرا
- ماده ۱۲۸۹ قانون مدنی
- ↑ امامی، (دکتر) سیدحسن، دورهٔ شش جلدی «حقوق مدنی»، ج ۶، چ دوازدهم، ۱۳۸۷، ص ۸۰ به بعد ، انتشارات اسلامیه
- ↑ ماده ۱۳۰۹ قانون مدنی
- ↑ آشوری، محمد؛ آیین دادرسی کیفری، تهران ، انتشارات سمت، ۱۳۸۶، چاپ هشتم، ج۲، ص
- ↑ ماده ۱۳۲۱ قانون مدنی
- ↑ کاتوزیان ناصر، مقدمه علم حقوق، ناشر سهامی انتشار، جلد۵ ص۳۹۵ ش ۳۵۷
- ↑ لغت‌نامه دهخدا
- ↑ ماده ۱۳۲۵ قانون مدنی
- ↑ تحریر الوسیله، ج ۲، ص ۱۱۵.
- ↑ مواد۱۶۰ تا۲۱۰قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲
- ↑ قانون مجازات اسلامی ماده۱۶۴
- ↑ تحریر الوسیله، ج۲، ص۴۳.
- ↑ قانون مجازات اسلامی ماده ۱۷۴
- ↑ AllenṣChristopherṣPractical Guide to Evidenceṣthird EditionṣCavendish PublishingṣLondonṣ۲۰۰۴. منبع انگلیسی
- ↑ قانون مجازات اسلامی ماده۲۰۱
- ↑ قسامه پژوهشکده باقرالعلوم
- ↑ هوشنگ شامبیاتی، حقوق کیفری اختصاصی
- ↑ ادب القضاء، قاعده بینه.
- ↑ قانون مجازات اسلامی ماده۲۱۱
- ↑ حقوق خانواده، محقق داماد، ص۱۱۴.
| نهفتن
حقوق
|
||
|---|---|---|
| موضوعات اصلی |
|
 |
| سایر موضوعات |
|
|
| خاستگاه حقوق |
|
|
| وضع قانون |
|
|
| نظام‌های حقوقی |
|
|
| نظریه‌های حقوقی |
|
|
| نظریه‌پردازی حقوق |
|
|
| نهادهای قانونی |
|
|
|
||
رده:
- گواهیدادن
