چطور اشتباهاتمان را بهتر بپذیریم؟

نپذیرفتن اشتباهات می‌تواند به روابط و روند رشد شخصی ما آسیب برساند. ناهنجاری شناختی یک سیستم دفاعی ناخودآگاه است که باعث می‌شود برای حفظ غرور خود از پذیرش اشتباهاتمان خودداری کنیم. غرور اگر به‌اندازه و به‌جا باشد مشکلی ایجاد نمی‌کند و می‌تواند در شرایط سخت به ما کمک کند و ما را به جلو حرکت دهد. غرور بجا سطوحی از خودباوری را نشان می‌دهد که همه ما در زندگی شخصی و حرفه‌ای خود به آن نیاز داریم اما مرز باریکی میان غرور خوب و لجاجت و خودخواهی وجود دارد که تشخیص آنها از یکدیگر را سخت‌تر می‌کند. یکی از مهم‌ترین نشانه های خودخواهی و غرور اشتباه، ناتوانی در پذیرش اشتباهات است. در این مطلب خواهیم گفت که غرور بی‌جا چه تأثیری بر زندگی ما دارد، چرا پذیرفتن اشتباهات کار سختی است و چطور می‌توانیم در ۵ قدم، راحت‌تر اشتباهات خود را بپذیریم.

چگونه بر غرور خود غلبه کنیم و اشتباهاتمان را بپذیریم؟

غرور در سطوح ابتدایی به عنوان حس خودباوری یا خودستایی تعریف می‌شود. دکتر «صنم حافظ» متخصص اعصاب و روان ساکن شهر نیویورک در این باره می‌گوید: اغلب اوقات، بخش غرور محور ما است که تمایل به پیروز شدن دارد؛ فرقی نمی‌کند مشاجره با همسر باشد یا بحث برنده شدن یک فیلم در اسکار.

نپذیرفتن اشتباهات (چه یک خطای بزرگ باشد چه رنجش جزئی) اغلب به ضررمان تمام می‌شود و می‌تواند برخی از روابط نزدیک ما را تحت تاثیر قرار دهد، از طرف دیگر این کار می‌تواند روی رشد شخصیمان تاثیر منفی داشته باشد.

چرا پذیرفتن اشتباه کار بسیار سختی است؟

یکی از دلایلی که باعث می‌شود برخی افراد نتوانند اشتباه خود را بپذیرند نبود خودآگاهی در آن‌ها است. این مشکل می‌تواند فراگیر و دائمی باشد یا اینکه فقط در یک شرایط اجتماعی خاص وجود داشته باشد. در نهایت اگر کسی حتی نسبت به این که اشتباه کرده است یا نه آگاهی نداشته باشد پذیرش اشتباه برای او غیرممکن خواهد بود.

در برخی موارد هم ممکن است که از اشتباه خود کم یا زیاد خبر داشته باشیم با این حال باز هم برای ما سخت باشد که غرور گران‌بهای خود را کنار بگذاریم. برخی از افراد پذیرفتن اشتباهات را تهدیدی برای شخصیتشان می‌دانند. موضوعی که باعث می‌شود این افراد اشتباهات خود را نپذیرند، انکار اشتباهات و رد مسئولیت اشتباهاتشان برای محافظت از هویت، ارزش و تصویری است که دیگران از آنها در ذهنشان ساخته‌اند.

دکتر کیت کاپلن که یک متخصص روانشناسی بالینی ساکن لس‌آنجلس است دراین‌باره می‌گوید: «پذیرش اشتباه می‌تواند برای شخصیت برخی از افراد یک تهدید بسیار جدی باشد به‌طوری‌که ممکن است آنها را دچار احساس آشفتگی، خجالت، شرم یا گناه کند.»

این فرآیند به ناهنجاری شناختی برمی‌گردد که یک سیستم دفاعی ناخودآگاه است و بسیاری از ما برای حفظ غرور خود از آن استفاده می‌کنیم. دکتر کاپلن می‌گوید: «کسانی که سعی می‌کنند اشتباه خود را بپذیرند حتی زمانی که از سطح اشتباه خود باخبر باشند هم اغلب نگران این هستند که اعتراف به اشتباه شخصیت آن‌ها را ضعیف جلوه دهد. پذیرش اشتباه می‌تواند آنها را با احساس ضعف،‌ غیرقابل‌تحمل بودن و حتی این روبه‌رو کند که آنها ذاتا شخصیت بدی دارند. همچنین اغلب این افراد ترس بزرگی دارند که آن‌ها را نسبت به از دست دادن احترام یا خدشه‌دار شدن روابط نزدیکشان دچار نگرانی می‌کند.

چگونه غرور بی‌جا می‌تواند دنیای شما را تحت تاثیر قرار دهد؟

گفتن این جمله که من کار اشتباهی انجام داده‌ام و بابت انجام آن متاسفم ممکن است برای خیلی‌ها کار بسیار سختی باشد. با این حال پافشاری روی انکار عمل اشتباه نیز می‌تواند دوستان، همکاران، اعضای خانواده و اطرافیان‌مان را ناراحت کند. با این کار ما باعث دور کردن افراد اطرافمان می‌شویم و خودمان را از آن‌ها جدا می‌کنیم؛ علاوه بر این نپذیرفتن اشتباهات رشد شخصیتی ما را نیز سرکوب می‌کند.

دکتر کاپلن در این باره می‌گوید: «از آنجایی که پافشاری در نپذیرفتن اشتباهات از یک غرور کاذب نشئت می‌گیرد، افرادی که دوستشان داریم را از ما دور می‌کند و در عین حال باعث می‌شود که با ما مانند یک فرد خودخواه رفتار شود و این حس را به دیگران منتقل می‌کند که ما شخصیت غیرقابل تحملی داریم. به علاوه این کار الگوی انکار و دفاع روانی را در ما به یک ویژگی رفتاری دائمی تبدیل می‌کند. ما با نپذیرفتن اشتباهتمان به خودمان اجازه نمی‌دهیم که آسیب‌پذیر باشیم و دیوارهای دفاعیمان را تخریب کنیم.

او همچنین اضافه می‌کند:افرادی که پیوسته در قالب اجتناب از آسیب‌پذیری قرار می‌گیرند احساس خجالت، گناه و ترس می‌کنند که این احساس‌ها در طول زمان می‌تواند سلامت روانی آن‌ها را به شکل اضطراب یا افسردگی تحت تاثیر قرار دهد.

از سوی دیگر دکتر حافظ می‌گوید: پذیرش اشتباه باعث می‌شود دیگران ما را فردی دل‌رحم، متواضع، سازگار و یک شنونده خوب ببینند و حتی می‌تواند علاقه افراد را به ما بیشتر کند. علاوه بر این، این کار نشان می‌دهد که ما توانایی این را داریم که درباره خودمان واقع‌بین باشیم و به این درک رسیده‌ایم که کامل و بی‌نقص نیستیم و همیشه حق با ما نیست. نتیجه مثبت دیگری که پذیرش اشتباهات می‌تواند برای ما داشته باشد این است که در را به روی گفتگوهای هدفمند و معنی‌دار باز می‌کند و در نتیجه موجب پیشرفت روابط و رشد فردی ما خواهد شد.

۵ روش برای بهتر پذیرفتن اشتباهات

دکتر کاپلن می‌گوید که همه ما با یک توانایی منحصر به فرد برای انعکاس شخصیت خود به دنیا آمده‌ایم. بنابراین هر یک از ما توانایی این را داریم که در قبال اشتباهاتمان مسئولیت‌پذیر باشیم. گاهی اوقات این مهارت پرورش داده نمی‌شود یا این که ما در محیطی رشد می‌کنیم که در آن، حفظ غرور اولویت زیادی دارد. با این حال ما با تمرین و تکرار می‌توانیم اشتباهاتمان را بپذیریم. برای انجام این کار می‌توانیم از روش‌های زیر کمک بگیریم:

بر ذات انسانی تکیه کنیم

بپذیریم که ما انسانیم و انسان هم جایز الخطا است. دکتر کاپلن توصیه می‌کند زمانی که احساس کردید در مقابل پذیرش اشتباهاتتان مقاومت می‌کنید این گفته را به خاطر بیاورید و با خود تکرار کنید که: من قبول می‌کنم که اشتباه کرده‌ام چرا که انسانم و همه ما اشتباه می‌کنیم و با وجود این باز هم اطرافیان من را دوست خواهند داشت.

خودمان را بهتر بشناسیم

دکتر حافظ می‌گوید فهرستی از عیب‌هایتان تهیه کنید و سوالات مهمی درباره خودتان از خود بپرسید. این سوالات عبارتند از: چرا من از انتقادپذیری می‌ترسم؟ آیا به اندازه کافی صبور هستم؟ آیا مشکلات عصبی دارم؟ آیا بیش از اندازه حساس یا حسودم؟ آیا انسان سست بنیه‌ای هستم؟ خودخواهم؟ چه نقشی در مشاجره اخیر داشتم؟ اعمال من چه تاثیری روی دیگران می‌گذارد؟

به دنبال گرفتن نتیجه باشیم

بر عهده گرفتن مسئولیت اشتباهاتمان می‌تواند به ما کمک کند که آن دسته از روابطی که نقش حامی، پشتیبان و کمک کننده دارند را در زندگی خود حفظ کنیم. دکتر کاپلن می‌گوید: در حالی که ممکن است این کار در ابتدا یک قدم بزرگ برای آسیب‌پذیر کردن خود به نظر برسد در عین حال باید به خاطر داشته باشید که تا چه حد می‌تواند شما را برای پذیرش روابط عمیق احساسی که به آن‌ها نیاز دارید آماده کند.

انتقادپذیر باشیم

در مورد نقاط کور (یا زمانی که شما نسبت به اشتباه کار خود آگاه نیستید) توجه به این نکته حائز اهمیت است که زمانی که دیگران نارضایتی و ناراحتی خود را بازگو می‌کنند به آن‌ها گوش فرا دهید. دکتر حافظ در این باره می‌گوید:این مهارت شامل کنار گذاشتن احساسات و منطقی نگاه کردن به یک موقعیت از دیدگاه فرد مقابل است.

از یک درمانگر کمک بگیریم

درمان می‌تواند در پیشرفت شخصی ما بسیار موثر باشد. معمولا افراد از طریق دوره‌های درمانی به توانایی درون‌نگری نسبت به خود دست پیدا می‌کنند، آن‌ها از این طریق می‌توانند تشخیص دهند که کدام یک از ضعف‌هایشان کاذب است و در عین حال با ترس‌های خود بیشتر آشنا می‌شوند. دکتر حافظ می‌گوید: این فرآیند سطوحی از خویشتن‌نگری را فراهم می‌کند که فرد معمولا به تنهایی قادر به دست‌یابی به آن نیست.

همه ما ممکن است روزانه مرتکب اشتباهات مختلفی شویم، در صورتی که اشتباهات خود را نپذیریم امکان دارد به روابط و روند رشد شخصی ما آسیب وارد شود. از دلایل این که برخی افراد نمی‌توانند اشتباه خود را بپذیرند نبود خودآگاهی در آن‌ها است. این مشکل می‌تواند یک مسئله فراگیر و همیشگی یا این که یک نقطه کور در شرایط خاص اجتماعی باشد. پذیرش اشتباه نه تنها ما را در نگاه دیگران فردی متواضع نشان می‌دهد که باعث محبوبیت بیشتر ما می‌شود و راه گفتگوهای هدفمند و معنی‌دار را برای ما باز می‌کند که باعث پیشرفت روابط و رشد فردی ما خواهد شد. چه بخواهیم چه نخواهیم باید اشتباهات خود را چه در محیط کاری و چه در زندگی بپذیریم و سعی کنیم آن ها را به شکل مناسبی جبران کنیم.

شما برای پذیرفتن راحت‌تر اشتباهاتتان چه روش‌های دیگری را امتحان کرده‌اید؟ تجربه خود را با ما درمیان بگذارید.