مضرات ازدواج زود هنگام؟

ازدواج هر چند که نیاز ضروری انسان است اما به اعتقاد روانشناسان اگر اتفاق نیافتد فرصت تجربه دوران کودکی و رشد تکامل را از بین می برد . و باعث بوجود آمدن آسیب های اجتماعی می شود .

ازدواج زود هنگام دختران و پسران زیر ۱۸سال که تحت عنوان کودک همسری شناخته می شوند به دلیل فشارهای اقتصادی و اجتماعی مثل سنت قومی و قبیله ای صورت می گیرد. ازدواج زود هنگام باعث تضیعیف حقوق کودکان می شود .

در برخی از  کشور ها کودک همسری به عنوان یکی از اقسام ازدواج یکی مصداق بارز از نقض حقوق بشری است و همچنین خشونت جنسی به شمار می رود . در ایران طرح کودک همسری در مجلس شورای اسلامی با موافقت و مخالفت های بسیاری را به دنبال داشت .

شهیندوخت مولا وردی ، معاون سابق امور زنان و خانواده ریاست جمهوری معتقد است جلوگیری از کودک همسری باید به عنوان یک مطالبه عمومی از طرف آحاد جامعه مطرح شود زیرا با وجود اهتمام ها در سال های اخیر آمار ازدواج دخترات در سنین پایین رو به افزایش است .

مطابق با ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی کشور ما سنین ازدواج برای دختران ۱۳ و سن ازدواج برای پسران ۱۵ سال عنوان شده است ؛ این در حالی است که با اجازه والدین و اخذ مجوز دادگاهی محدودیت سنی برداشته می  شود.

بر اساس برخی منابع رسمی در کشور ، ۱۷ درصد از ازدواج های جامعه به دختران زیر ۱۸ سال اختصاص یافته است . این در حالی است که در برخی گزارش های غیر رسمی بیش از این رقم را برآورده کرده اند .

حسین ابراهیمی مقدم  روانشناس و مشاور خاتنواده در این باره به خبرنگاران گفت : کودک همسری یکی از نا هنجاری ها و آسیب های اجتماعی است که به دلیل نا آگاهی والدین اتفاق برای افراد رخ می افتد

وی با اشاره به ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی کشور تصریح کرد که به منظور پیشگیری از این آسیب ها ، برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر اساس طرح ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی ایران خواستار افزایش سن ازدواج در جامعه شدند .

ابراهیمی مقدم افزود : بر اساس این طرح به نوجوانان زیر ۱۳ سال اجازه ازدواج داده نمی شود و ازدواج در سنین ۱۳-۱۶ سالگی نیز نیازمند رضایت طرفین و تاًیید دادگاه است که به دلیل برخی از مخالفت ها به تصویب نرسید .

وی خاطر نشان کرد ، که براساس آمارهای رسمی ازدواج های زود هنگام در سال های ۱۳۹۰-۱۳۹۳ روندی رو به رشد را تجربه کرده است علی رغم اینکه این کار در حال پیشرفت است .

این استاد دانشگاه با بیان اینکه در سال های ۹۳-۹۵ این واکنش ها و اعتراضات سبب کاهش ازدواج ها شده است . آخرین آمار ها از سال ۱۳۹۵ حاکی از این است که ۵.۵ درصد از ازدواج ها  ازدواج های  زود هنگام است .

به گفته ی وی مطابق با این درصد در سال۱۳۹۳ بیش از ۴۰ هزار کودک ازدواج کرده اند که نزدیک به ۱۷۶ نفر آنها زیر ۱۰ سال بوده اند .

کودک همسری تجربه شیرین دوران کودکی  را  سلب می کند

این روانشناس بالینی با اشاره به تبعات مخرب کودک همسری اظهار داشت که ازدواج زود هنگام تجربه شیرین کودکی را سلب می کند و این امر از نظر روحی و جسمی آسیب هایی را به فرد وارد می کند .

وی با بیان اینکه این مساًله گاه تا پایان عمر با وی همراه است . ازدواج زودهنگام برای کودکان و نوجوانان همچنین ، به دلیل عدم انتخاب همسر همراه است حتی اگر موفقیت آمیز باشد موجب افسوس می گردد.

به عقیده این مشاور وظایف و مسئولیت های زندگی مشترک  نیز مستلزم بلوغ فکری و انجام وظایف این نقش توسط کودکان و نوجوانان آسیب زا ست .

ابراهیمی مقدم کودک همسری را از منظره فردی ، اجتماعی روحی و روانی و زیست شناسی قابل بررسی عنوان کرده است ؛ این امر موجب فشار های روحی و روانی برای طرفین است .

این روانشناس یادآور شد که ضعف دانش و آگاهی کودک و آگاهی کودک در خصوص برخی از مسائل نظیر روابط اجتماعی ، نیز به همراه پذیرش مسئولیت فرزند آوری و فرزند پروری بی شک انجام وظایف و مسولیت ها را با مشکل رو به رو می کند .

به گفته این مدرس دانشگاه  ، نوجوانان هم همچنین از منظر اقتصادی برای هدایت خانواده نیز به مشکل بر می خورند برای هدایت خانواده .

ابراهیمی مقدم تصریح کرد عدم اطلاع در برخی مسائل جنسی تفاهم و سازگاری را تحت تاًثیر قرار می دهد و سبب عدم احساس امنیت ، عشق و محبت در زندگی می شود و خشونت و پرخاشگری را رواج می دهد .

در ازدواج های زودهنگام عمدتاً اختلاف سنی نیز بسیار فاحش است ، تاًکید کرد : با گذشت زمان یکی از طرفین سالخورده و ناتوان می شود و طرف مقابل بلوغ جوانی را تجربه می کند و این امر هم سبب بروز بسیاری از مشکلات روحی ، روانی ، عاطفی و اجتماعی می شود .

به گفته ابراهیمی مقدم  دخنران از لحاظ اجتماعی و همچنین نگاه جنسی نیز  فشار  اجتماعی بیشتری را نسبت به پسران در کشور تجربه می کنند و این امر یکی از مهمترین آسیب های کودک همسری است .

عطاءالله محمدی روان شناس و آسیب شناس اجتماعی نیز در مورد آسیب های کودک همسری به خبرنگاران گفت :  از منظر روانشناختی آدمی به منظور رشد فکری – شخصیتی و همچنین تکامل روحی و روانی ، عاطفی و اجتمناعی به کسب و دانش نیازمند است .

وی افزود کودکان و نوجوانان که بی شک در مراحل تحتانی رشد فکری ، شخصیتی و اجتماعی قرار دارند ، با ورود به زندگی مشترک از منظر سازگاری با دشواری روبه رو می شوند .این روانشناس با تاًکید بر انتخاب مخرب کودک همسری افزود که : آثار و تبعات ازدواج زود هنگام به طور حتم برای یکی از طرفین غیر قابل انکار است اما این آسیب ها برای دختران از لحاظ اجتماعی همچون ازدواج مجدد و فرزند پروری بیشتر مشاهده می شود.